بررسی تطبیقی درک شنیداری گواه نمایی در فارسی، ترکی و انگلیسی از رویکرد روانشناسی زبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه ایت الله العظمی بروجردی

2 دانشیار دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران

چکیده

در این پژوهش با به‌کارگیری روش تصمیم‌گیری (واژگانی/ تصویری) بیناحسی سعی شده است که نحوه پردازش جملات حاوی عناصر گواه‌نما بررسی شود. سؤال اصلی تحقیق واقعیت روانشناختی سلسله مراتب گواه‌نمایی است که از مستقیم (دیداری) شروع می‌شود و به غیرمستقیم (استنتاج/ استدلال/ استنباط) ختم می‌شود. چارچوب نظری تحقیق مبتنی بر رمزگان چندبخشی/ چندگانه است که در این نگرش بازنمودهای زبانی چند بخشی هستند و نوع حواس درگیر به هنگام درک و تولید زبان در این بازنمودها مؤثرند؛ به بیان دیگر بازنمودهای ذهنی متأثر از درون دادهای حسی هستند و ماهیتی یگانه و انتزاعی ندارند. نتیجه آزمون‌های سه گانه دال بر این است که الف) کدگذاری‌های صرفی - نحوی گواه‌نمایی (نظیر آنچه در ترکی دیده می‌شود) با کدگذاری‌های واژگانی گواه‌نمایی (نظیر آنچه در فارسی وجود دارد) در چند‌و‌چون زمان پردازش در سخنگویان تک زبانه و طبیعی تأثیری ندارد. ب) در سلسله مراتب گواه‌نمایی، در فارسی و ترکی جملات حاوی گواه‌نماهای مستقیم دیداری از دیگر انواع آن به‌طور معنی‌داری دیرتر پردازش می‌شوند. ج) در نحوه پردازش گواه‌نمای حاوی نقل قول غیرمستقیم و مستقیم به‌عنوان گواه‌نماهای دست دوم تفاوت در نحوه به یاد سپاری هم در فارسی و هم در انگلیسی دیده می‌شود. 

کلیدواژه‌ها


-  امیدواری، آرزو و گلفام، ارسلان (1396). «بررسی گواه‌نمایی در زبان فارسی: رویکردی رده شناختی»، جستارهای زبانی، دوره 8، ش 1 (پیاپی 36): 99-79.
-  مهرابی، معصومه (1389). بازنمود ذهنی فعل فارسی به هنگام ادراک شنیداری جمله، رساله برای دریافت درجه دکتری زبانشناسی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
-  Aksu-Koc, A. (1988). The Acquisition of Aspect and Modality: the case of past reference in Turkish, Cambridge: Cambridge University Press.
-  Alexander, J. D., and Nygaard, L. C. (2008). “Reading Voices and Hearing Text: talker specific auditory imagery in reading”, Journal of Experimental Psychology, Human Perception and Performance, 34: 446-459.
-  Arslan, S., D. D. Kok, and Bastiaanse, R. (2015). “Processing Grammatical Evidentiality and Time Reference in Turkish Heritage and Monolingual Speakers”, Bilingualism: Language and Cognition, 20(3): 457-472.
-  Arslan, S., R. Bastiaanse, and Felser, C. (2015). “Looking at the Evidence in Visual World: eye- movements reveal how bilingual and monolingual Turkish speakers process grammatical evidentiality”, Frontiers in Psychology. V. 6: 1-13.
-  Cele- Murcia, M. Brintons, and Snow, M. A. (2014). Teaching English as a Second or Foreign Language, Boston: National Geographic Learning.
-  Eerland, A., J. A. A. Engelen, and Zwaan R. A. (2013). “The Influence of Direct and Indirect Speech on Mental Representation”, Plos one online journal. V. 8. Issue 6: 13-27.
-  Kurby, C., J. P. Magliano, and Rapp, D. N. (2009). “Those Voices in Your Head:Activation of Auditory Images during Reading, Cognition, 112: 457- 461.
-  Raney, G. E. (1993). “Monitoring Changes in Cognitive Load During Reading: An Event-Related Brain Potential and Reaction Time Analysis”, Journal of Experimental Psychology, Learning, Memory, and Cognition. V. 19. No.10: 51-69.
-  Rost, M. (2011). Teaching and researching Listening, London: Longman.
-  Thompson, G. (1996). “Voices in The Text: Discourse perspectives on Language Reports”, Applied linguistics, Vol. 17.No 4: 501-530.
-  Wainer, H. (1977). “Speed vs. Reaction Time as a Measure of Cognitive Performance”, Memory and Cognition, v.5(2): 278-280.
-  Willett,T.(1988). “A Cross-linguistic Survey of the grammaticization of evidentiality” , Studies in Languages,12: 51-97.
-  Yao, B. and Scheepers, C. (2011). “Contextual Modulation of Reading Rate for Direct vs. Indirect Speech Quotations”, Cognition, 121: 447-453.
-  Yao, B. and Scheepers, C. (2015). “Inner Voice Experience during Processing of Direct vs. Indirect Speech”, Studies in theoretical Psycholinguistics, 46: 287- 307.
-  Yao, B., P. Belin, and Scheepers, C. (2011). “Silent Reading of Direct vs. Indirect Speech Activates Voices-Selective areas in Auditory Cortex”, Journal of Cognitive Neuroscience, 23: 3146-3152.
-  Yao, B., P. Belin, and Scheepers, C. (2012). “Brain Talks over Boring Quotes: topdown activation of voice-selective areas while listening to monotonous direct speech quotation”, Neuroimage, 60: 1832-1842.