در این پژوهش، فرایند اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی بر بنیاد نظریة «صرف و واج شناسی واژگانی» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. انگارة صرف و واج شناسی واژگانی به عنوان یک نظریة صرفی مطرح در زبان شناسی برای مطالعه ساختمان واژههای زبان انگلیسی تدوین شده و مستلزم محک خوردن در زبانهای دیگر است.علی رغم این که نظریه یاد شده قابلیت توصیف سایر فرایندهای واژه سازی (نظیر ترکیب و تبدیل) را نیز دارد، با این حال، بهتر می نماید که این نظریه با هدف تکمیل و رفع اشکالات احتمالی، در بررسی اشتقاق یک زبان متفاوت با زبان انگلیسی نیز محک بخورد تا در نهایت به عنوان نظریة جامع و قابل اعتماد بتواند در بررسی و مطالعة فرایندهای واژه سازی به کار رود.
وندها را میتوان با توجه به نقش ساختاری شان، یعنی نقشی که در ساختمان کلمات ایفا میکنند، به وندهای اشتقاقی و تصریفی تقسیم کرد ( شقاقی، 1386، ص 69). از آنجا که موضوع این پژوهش به اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی معطوف است، بنابراین نگارنده در این تحقیق رفتارهای متعامل صرفی- آوایی پسوندهای اشتقاقی را درچارچوب نظریة فوق شناسایی و بررسی میکند.