غلت‌سازی واکه به عنوان راهکاری برای رفع التقای واکه‌ها بررسی نمونه‌ای در کردی کلهری

یکی از گرایش­ های عام در میان زبان­ های دنیا، اجتناب از برخورد واکه­ ها در سطح آوایی، پس از ساخت صورت زیربنایی واژه در بخش صرف است. یکی از راهکارهای رفع التقای واکه­ ها، تبدیل واکة دوم به غلت است. در این مقاله، سعی بر آن است تا با ارائة تحلیلی در قالب رویکرد تسلسل­ گرایی هماهنگ[1] (HS) در نظریة بهینگی، نمونه­ ای در کردی کلهری مورد بررسی قرار گیرد و در آن مفاهیم اصلی در بهینگی، همچون تسلط، تعارض، تعدی و نیز سازوکار تعامل محدودیت­ ها معرفی شود. در کردی کلهری، اگر یکی از واکه­ های افتاده پیش از یکی از واکه­ های افراشته قرار گیرد، برای اجتناب از التقای واکه­ ها، واکة افراشته به غلت تبدیل می­ شود، و نیز اگر واکة اول افتادة پیشین باشد، تغییراتی نیز در آن رخ می­ دهد. در این مقاله، با توجه به محدودیت­ های جهانی و لزوم ترتیب خاص آن­ها در زبان­ های مختلف، هدف کشف ترتیب این محدودیت­ ها در کردی کلهری است؛ به شکلی که بتوان با استفاده از ترتیب به دست آمده، اشتقاق صورت­ های آواییِ غلت شده را از صورت زیربنایی به روساخت، به دست آورد. پس از تحلیل داده­ ها، مشخص شد که برای توصیف غلت­ سازی در کردی کلهری، محدودیت­ های max_lex،*VV و dep بر محدودیت max(v_[+low]) و این محدودیت خود بر agree(glide) مسلط است، و همة این محدودیت­ ها بر محدودیت ident تسلط دارند.



[1]. Harmonic Serialism (HS)