بررسی شناختی مقولة «بر» در گلستان سعدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقولة «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده وعواملی همچون تبدیل طرحواره­ های تصویری، برجسته­ سازی و استعاره در شکل­ گیری معانی مختلف این عنصر زبانی در قالب یک مقولة شعاعی نقش اساسی دارند. نتایج همچنین ضمن پیش­رو نهادن جنبه­ هایی ازچیره­دستی نویسنده توانای گلستان در استفاده منحصر­به­­ فرد از زبان و چینش عناصر آن در بافت زبانی، نکاتی در زمینۀ تغییرات در­­زمانی و بسط استعاری«بر» در طول زمان در زبان فارسی در بر دارد.

کلیدواژه‌ها