تأثیر عوامل زمینه‌ای گفتمان بر خلاقیت به‌کار رفته در استعاره‌های بدیع پیام‌های بازرگانی تلویزیون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری زبان شناسی همگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران

2 دانش‌آموخته دکتری زبان شناسی همگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان

چکیده

استعاره‌های خلاقیتی به استعاره‌هایی گفته می‌شوند که به‌صورت بدیع و تازه برای کاربردی خاص تولید می‌شوند. این‌که چه عناصری در ساخت این‌گونه از استعاره‌ها فعالیت دارند سؤالی است که در این پژوهش به آن پاسخ ‌داده‌ شده است. مطالعات نشان می‌دهد که برخی از جنبه‌های گفتمان از قبیل بافت زبانی، عناصر اصلی شرکت‌کننده در گفتمان، بافت فیزیکی، بافت اجتماعی و بافت فرهنگی می‌توانند نقش تأثیرگذاری را در تولید استعاره‌های غیرمتعارف ایفا کنند. در ادامه این پژوهش با استفاده از پیام‌های تبلیغاتی تلویزیون به مطالعه میزان تأثیر هر یک از عوامل استنتاج شده از زمینه بر تولید استعاره خلاق پرداخته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان از آن دارد که در نخستین جایگاه عنصر اصلی تشکیل‌دهنده گفتمان قرار دارد که شامل گوینده، شنونده و موضوع گفتمان است. در این میان موضوع گفتمان، بافت زبانی و دیگر عوامل زمینه‌ای مطرح‌شده نیز به‌صورت منفرد و یا ترکیبی نقش تأثیرگذاری را در تولید استعاره‌های جدید ایفا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • اویسی، سعیده؛ افراشی، آزیتا؛ مدرسی تهرانی، یحیی (1399). «بازنمایی مفهوم زن در تبلیغات؛ رویکردی اجتماعی، معنا- نشانه‌شناختی». فصلنامه علمی مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، 3: 92-61.
  • جولایی، کامیار و همتی، طاهره (1396). «استعاره‌ها و مجازهای مفهومی در تبلیغات رسانه ملی؛ رویکردی شناختی و پیکره بنیاد». پژوهش‌های ارتباطی، 24(4): 55-71.
  • Fauconnier, G. and Turner, M. 2002. The Way We Think. New York: Basic Books.
  • Forceville, C. (2005). “Visual representations of the idealized cognitive model of anger in the Asterix album La Zizanie”. Journal of pragmatics, 37(1), 69-88.
  • Forceville, C. (2008). Metaphor in pictures and multimodal representations. The Cambridge handbook of metaphor and thought, 462-482.
  • Kövecses, Z. (2000). “The scope of metaphor”. In A. Barcelona (Ed.), Metaphor and Metonymy at the Crossroads, 79–92. Berlin: De Gruyter.

-  Kövecses, Z. (2002). Metaphor: A practical introduction. Oxford: Oxford University Press.

  • Kovecses, Z. (2010). Metaphor: A practical introduction. Oxford University Press.
  • Kövecses, Z. (2015). Where metaphors come from: Reconsidering context in metaphor. Oxford University Press, USA. ‏
  • Kovecses, Z. (2017). “Levels of metaphor”. Cognitive linguistics, 28(2), 321-347.
  • Kovecses, Z. (2023). “Metaphorical creativity in discourse”. Lublin studies in modern languages and literature, 47(1), 719-738.
  • Kovecses, Z. )2006(. Language, Mind, and Culture: A Practical Introduction. Oxford and New York: Oxford University Press
  • Lakoff, G, Kövecses, Z. (1987). “The cognitive model of anger inherent in American English”., Cultural models in language and thought, 195-221.
  • Lakoff, G. (1993). “The contemporary theory of metaphor”. In Ortony, A. (ed.), Metaphor and Thought. Second edition, 202–51. Cambridge and New York: Cambridge University Press.
  • Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
  • Langacker, R. )1987(. Foundations of Cognitive Grammar. Stanford: Stanford University Press.
  • Marco, M. A., & Arguedas, M. E. (2021). “Mitigation revisited. An operative and integrated definition of the pragmatic concept, its strategic values, and its linguistic expression”. Journal of Pragmatics, 183, 71-86.
  • Sokoli, F. (2020). Metaphor and its Usage in the Genre of Advertising (Master's thesis), The University of Bergen, Norway.

-  Song, L. (2010). “The role of context in discourse analysis”. Journal of Language Teaching and Research, 1(6), 876.