ترجمة نوواژه ها یا همان واحدهای واژگانی جدید یا واحدهای واژگانی موجود که معنای جدیدی گرفته اند یکی از بزرگترین مشکلات مترجمین متون علمی است. ماهیّت تازگی نوواژه ها مترجمین را در یافتن معادل مناسب دچار مشکل می کند. مطالعۀ حاضر تلاش می نماید تا پرکاربردترین و متداولترین نوع نوواژه ها و رایج ترین فرآیند مورد استفاده برای ترجمة این واژگان از انگلیسی به فارسی در متون پزشکی را بررسی نماید. به منظور تحقّق اهداف این مطالعه، یک پیکرۀ موازی از متون پایۀ پزشکی شامل سه کتاب منتشر شده طی سال های 2015 تا 2018 میلادی استفاده شد. پیکرۀ موازی پژوهش شامل متون پزشکی پایه به انگلیسی و ترجمة مورد استفاده دانشجویان پزشکی به زبان فارسی میباشد. نمونه هایی از نوواژه ها در این پیکره مشخص شد و با معادله ای فارسی آن ها مقایسه گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که نوواژه های رسمی (Formal neologism) رایج ترین نوع نوواژه ها در متون پزشکی بوده و نیز انتقال (transference) رایجترین فرآیند در ترجمه نوواژه های متون مورد بررسی بوده است. همچنین تازگی نوواژه ها در ترجمۀ متون حفظ شده بود. نتایج نهایی به مشخص نمودن هنجارهای ترجمه در دهة مورد نظر و نیز روش مترجمین در ترجمۀ نوواژهها کمک می نماید.
خدامرادی، ابوالفضل و مقصودی، مجتبی (1401). «آسیبشناسی طرح جایگزینی واژگان بیگانه در کتب درسی با واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی».مطالعات زبان و ترجمه، 55 (3): 63-31. doi:10.22067/lts.2022.74723.1105
خزائی، سعید؛ مشهدی، امیر و ترابی، رضا (1399). «بررسی کارآیی آموزش متنوع مبتنی بر ربات در یادگیری فن ترجمه انگلیسی با اهداف پزشکی و کیفیت درمان».مطالعات زبان و ترجمه، 53 (2): 94-57. doi:10.22067/lts.v52i4.84415
رویت، ایوان (1399). ایمنی شناسی. ترجمۀ باقری، س.، حاجی ولیلی،م.، حسینی، س. ر.، و نیک نام، ب.، انتشارات ابن سینا.
کاظمیان، رضا و واشقانی فراهانی، مهرداد (1399). «ترجمه گزارههای فراگفتمانی در گفتمان سیاسی تد: بررسی کم تخصیصی معنایی میان زبان انگلیسی و فارسی در پیکره موازی».مطالعات زبان و ترجمه. 53(2)،154-127. doi:10.22067/lts.v53i2.85499
کومار، وینی، عباس، ابول، و استر، جان سی (1396). آسیبشناسی پایه (عمومی) رابینز. ترجمۀ فتحاللهی، ع.، سبحانیان، خ.، قوام، پ.، محمدی، ز. و صادقی، ز.، تهران، انتشارات ارجمند.
گایتون، آرتور، و هال، جان ای (1399). فیزیولوژی پزشکی، ترجمۀ شادان، ف.، انتشارات تهران چهر، تهران.
موسوی میانگاه، طیبه و شکیبا، مهشید (1394). «استخراج خودکار معادلهای واژگانی از پیکرههای دو زبانه موازی».نشریه پژوهش های زبان شناسی، (2)7: 14-1.
Abbas, A. K., Lichtman, A. H., & Pillai, S. (2015). Cellular and molecular immunology (7 Eds.). Saunders Elsevier.
Al-Asal, & Smadi, M. (2012). Arabicization and Arabic expanding techniques used in science lectures in two Arab universities. Perspectives in the Arts and Humanities Asia, 2(1): 15-38.
Baker, M. (1992). In other words: A coursebook on translation. London: Routledge.
Baker, M. (1993). Corpus linguistics and translation studies: Implications and applications. In M. Baker, G. Francis, & E. Tognini-Bonelli (Eds.), Text and technology: In honor of John Sinclair. (pp. 233-250). Amsterdam and Philadelphia, John Benjamins. https://doi.org/10.5040/9781472541611.ch-005
Baker, M. (1998). Corpora in translation studies. In M. Baker, & G. Saldanha (Eds.), Routledge encyclopedia of translation studies. (2nd, pp. 59-62). London and New York, Routledge.
Baker, M. (2019). Corpus linguistics and translation studies: Implications and applications. In Kim, K. H., & Zhu, Y. (Eds.), Researching Translation in the age of technology and global conflict: Selected works of Mona Baker (pp. 9-24). Routledge.
Biber, D., Conrad, S., & Reppen, R. (1998). Corpus linguistics: Investigating language structure and use. Cambridge University Press.
Bussman, H. (2002). Lexicon der Sprechwissenschsft. Stuttgart: Alfred Kroner Verlag.
Cabré, M. T. (1999). Terminology: Theory, methods and applications. Amsterdam and Philadelphia, John Benjamins.
Cabré, M. T. (2003). Theories of terminology: Their description, prescription and explanation. Terminology, 9(2), 163-199. https://doi.org/10.1075/term.9.2.03cab
Cettolo, M., Girardi, C., & Federico, M. (2012). WIT: Web inventory of transcribed and translated talks. In Proceedings of the 16th EAMT Conference (pp. 261-268). Trento, Italy.
Crible, L., Abuczki, Á., Burkšaitienė, N., Furkó, P., Nedoluzhko, A., Rackevičienė, , & Zikánová, Š. (2019). Functions and translations of discourse markers inTED Talks: A parallel corpus study of under specification in five languages. Journal of Pragmatics, 142, 139-155.
Dupont, M., & Zufferey, S. (2017). Methodological issues in the use of directional parallel corpora. International Journal of Corpus Linguistics, 22(2), 270-297.
Fernandes, L. (2006). Corpora in translation studies: Revisiting Baker’s typology. Fragmentos journal, 30(3), 87-95.
Guyton, A. C., & Hall, J. E. (2016). Textbook of medical physiology(13 Eds.). Philadelphia, Saunders.
Haddad-Haddad, A., & Montero-Martínez, S. (2020). COVID-19: A metaphor-based neologism and its translation into Arabic. Journal of Science Communication, 19(05), 1-21. https://doi.org/10.22323/2.19050201
Hassan, S.S. (2017). Translating technical terms into Arabic: Microsoft terminology collection (English-Arabic) as an example. The International Journal of Translation and Interpreting Research, 9(2), 67-86.
https://doi.org/10.22067/lts.2022.74723.1105
https://doi.org/10.22067/lts.v52i4.84415
https://doi.org/10.22067/lts.v53i2.85499
Kenny, D. (1998). Corpora in translation studies. In M. Baker (Ed.), Routledge encyclopedia of translation studies. (pp. 50-53). London and New York.
Kumar, V., Abbas, A. K., & Aster, J. C. (2018). Robbins basic pathology e-book (10th ed.). Elsevier Health Sciences.
Le, C. N. N., & Miller, J. (2020). A corpus-based list of commonly used English medical morphemes for students learning English for specific purposes. English for Specific Purposes, 58, 102-121.
Levchenko, Y. (2010). Neologism in the lexical system of modern English. Munchen, Germany: GRIN Verlag.
McEnery, T., & Brezina, V. (2022). The Fundamental Principles of Corpus Linguistics. In Fundamental Principles of Corpus Linguistics (pp. I-Ii). Cambridge: Cambridge University Press.
McEnery, T., & Wilson, A. (2001). Corpus linguistics (2nd ed.), Edinburgh University Press.
Moghadam, M.A & Sedighi, A. (2012). A study of the translation of neologisms in technical texts: A case of computer texts. International Journal of Scientific and Engineering Research, 3(2), 1-6.
Mohammad, W. A. W., Bakar, K. A., Zainal, H., & Jamsari, E. A. (2021). Neologism in English-Arabic Translation of Information Technology Terms. International Journal of Advanced Research, 12(9), 354-62. http://doi.org/10.21474/IJAR01/13916
Newmark, P. (1988). A text book of translation. London, Prentice Hall.
Newmark, P. (1988). Approaches to translation.UK, Prentice Hall.
O'Keeffe, A., McCarthy, M., & Carter, R. (2007). From corpus to classroom. Language Use and Language Teaching. Cambridge, Cambridge University Press.
Roitt, I. (2017). Essential immunology (13th ed.). Blackwell publishing company.
Shahlee, S. & Mustaffa, R. (2019). Neologism in social networking among youths. Tryaksh International Journal of Multidisiplinsry, 1(1), 1-9.
Wang, B. & Munday, J. (2021). Advances in discourse analysis of translation and interpreting: Linking linguistic approaches with socio-cultural interpretation. London and New York, Routledge.