واژه‌بست‌های ضمیری در جوشقانی، شواهدی از پیش‌بست‌سازی و میان‌بست‌سازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

جوشقانی از زبانهای مرکزی ایران است که در شهر کوچک جوشقان در شمال اصفهان صحبت می‌شود. ضمیرهای واژه‌بستی در جوشقانی کاربرد گسترده ای دارند و ویژگیهای خاصی یافته‌اند که آن را از دیگر زبانهای ایرانی غربی متمایز می‌کند. از جملۀ این ویژگی‌ها پیش‌بست‌سازی و میان‌بست‌سازی ضمیرهای پی‌بست است که نشان می‌دهد شرایط واجشناختی چگونه می‌تواند جایگاه نحوی ضمیر واژه‌بستی را تغییر دهد. مضاعف‌سازی و خوشۀ واژه‌بستی از دیگر ویژگیهای ضمیر واژه‌بستی در جوشقانی است. این مقاله نگاهی دارد به نقش و جایگاه نحوی ضمیرهای واژه‌بستی در جوشقانی و در ضمن آن به چگونگی مضاعف‌سازی این ضمیرها و شرایط شکل‌گیری خوشۀ واژه‌بستی در ضمیرهای واژه‌بستی می‌پردازد. همچنین بافت‌آوایی که منجر به تبدیل ضمیر پی‌بست به ضمیر پیش‌بست یا میان‌بست می‌شود را نیز بررسی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • حامدی شیروان، زهرا؛ شریفی، شهلا و الیاسی، محمود (1395). «بررسی و توصیف واژه‌بست‌های ضمیری در گویش بهبهانی»، جستارهای زبانی. 7(4)، 125-148.
  • راسخ مهند، محمد (1388). «نگاهی رده‌شناختی به پی‌بست‌های ضمیری در زبان تاتی»، پژوهش‌های زبانشناسی، 1(1)، 1-10.
  • راسخ مهند، محمد (1391). «واژه بست‌های فارسی در کنار فعل»، پژوهش‌های زبانشناسی، سال 2، ش 2، 85-75.
  • راسخ مهند، محمد (1391). «واژه‌بست‌های ضمیری در گویش رایجی (آران و بیدگل)»، زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، 1، 172-161.
  • سبزعلیپور، جهاندوست و واعظی، هنگامه (1397). «بررسی واژه‌بست در زبان تاتی گونۀ دروی»، پژوهش‌های زبانشناسی تطبیقی، 61، 37-59.
  • Aikhenvald, A. Y. (2002). “Typological parameters for the study of clitics, with special reference to Tariana”, In: R. M. W. Dixon, A. Y. Aikhenvald (Eds.), Word a cross-linguistic typology, 42-78.
  • Anderson, S. (2005) Aspects of the theory of clitics. Oxford: Oxford University Press.
  • Borjian, H. (2010). “The dialect of Jowshaqan, part One: phonology, morphology and syntax”, Iran and the Caucasus, 14, 83-116
  • Corbett, G. G. (2003). “Agreement: the range of the phenomenon and the principles of the Surrey database of agreement”, Transactions of the Philological Society, 101(2). 155–
  • Haig, G. (2008). Alignmant change in Iranian languages: A construction grammar approach. Berlin & New York: Moutn de Gruyter.
  • Halpern, A. (1998). “Clitics”. In A. Spencer & A. M. Zwicky (eds.), the handbook of morphology, 101– Oxford: Blackwell Publishers.
  • Klavans, J. L. (1985). “The Independence of syntax and phonology in cliticization”. Language, 61(1), 95-120.
  • Korn A. (2009). “Western Iranian pronominal clitics”, Orientalia Suecana, Uppsala Universitet, 58, 159-171
  • Nevis, J. A. (2000). “Clitics”. In G. Booij, Ch. Lehmann & J. Mugdan (eds.), Morphology: An international handbook on inflection and word-formation, vol. 1, 388– Berlin: Walter de Gruyter.
  • Payne, J. (1998). “Ergative Construction”, in E. Yarshater (ed.) Encyclopedia Iranica, III(5), 555-558
  • Taheri, E. (2017). Documentation of Jowshaqani, a central Iranian language. London: SOAS, Endangered Languages Archive, ELAR. URL: https://elar.soas.ac.uk/Collection/MPI1083703
  • Windfuhr, G. (1991). “Central dialects”, in E. Yarshater (ed.) Encyclopedia Iranica, V (3), 242-252.
  • Zwicky, A. M. (1985). “Clitics and particles”, Language, 61(2). 283–305.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار