تحلیلی زبان‌شناختی از پدیدۀ " بدگویی/غیبت"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای زبان شناسی، دانشگاه الزهرا

2 دانشیار دانشگاه الزهرا

چکیده

بدگویی یا غیبت پدیده­ای اجتماعی است چرا که در جریان ارتباط و سوء­استفاده از شرایط نابرابر در میان افراد شکل می‌گیرد؛ پدیده­ ای شناختی است چرا که در پی اثرگذاری بر ذهن و در نتیجه کنترل عملکرد افراد است؛ و پدیده‌ای گفتمانی است چرا که در زبان تجلی می­ یابد. در این پژوهش با تحلیل 16 مورد از غیبت­ هایی که در خلال رخدادهای کلامی بزرگ‌ تر انجام گرفته­ اند به بررسی گفتمانی این پدیده می‌پردازیم. برای این منظور ضمن تحلیل "گام"های شکل­ دهندۀ غیبت و ارائۀ الگو(ها)ی چینش "گامک"­ها در آن بر طبق دیدگاه بایبر، کارنر و اُپتون (2007)، و ساسانی و یزدانی (1392)، به چگونگی بهره ­برداری غیبت­ کنندگان از راهبرد دستکاری برای رسیدن به مقصود خود نیز اشاره می­ کنیم. تقطیع غیبت‌ها نشان داد غیبت 6 گام اصلی دارد که هر کدام راهبردهای خود را دارند. غیبت­ کننده با توسل به راهبرد دستکاری می­ کوشد بر شناخت مخاطب تأثیر گذارد و او را به اندیشیدن و عمل کردن در جهتی که مقصود خود است وا دارد.

کلیدواژه‌ها


-  رفیعی­نژاد، آتوسا (1393). بررسی مقایسه­ای آرزو در نوشته­های کودکان بازمانده از تحصیل و کودکان مدرسه­های عادی. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا.
-  ساسانی، فرهاد و حسینی کیونانی، نینا (1395). «بررسی چینش متن التماس­نامه­های برگه­های امتحانی: مطالعۀ گام­ها و گامک­ها»، دوماهنامه جستارهای زبانی. د 7، ش 4 (پیاپی 32): 123-103.
-  ساسانی، فرهاد و یزدانی، نسترن (1392). «بررسی تأثیر چینش سازه­های متن بر کنش کلامی کلان در گفت­وگوهای روزمره»، مجموعه مقالات سومین هم­اندیشی زبان­شناسی و مطالعات بینارشته­ای: مطالعات اجتماعی و فرهنگی زبان، به کوشش فرهاد ساسانی، 143-168.
-  فیض­کاشانی، ملامحسن (1372). المحجة البیضاء، جلد 5، مشهد، انتشارات آستان قدس.
-  نراقی، ملا احمد (1378). معراج السعادة، قم، انتشارات هجرت.
-  Alahmad, G. (2012). “What do Islamic Institutioal fatwas say about medical and research confidentiality and breach of confidentiality?”  Developing World Bioethics. Vol. 12.
-  Augoustinos, M. and Walker, I. (1995). Social Cognition: An Integrated Introduction. London: Sage.
-  Bazerman, C. (1997). “The life of genre, the life in the classroom”. In W. Bishop & H. Ostrum (Eds.), Genre and Writing. Pp. 19-26. Portsmouth NH: Boynton/Cook.
-  Bhatia, V. (1993). Analyzing Genre: Language Use in Professional Settings. London: Longman.
-  Bhatia, V. (2002). “A generic view of academic discourse”, In J. Flowerdew (ed.), Academic Discourse. Pp.21-39. New York NY: Longman.
-  Biber, D., Johansson, S., Leech, G., Conrad, S., & Finegan, E. (1999). Longman Grammar of Spoken and Written English, London: Pearson Education.
-  Biber, D.; U. Connor & T.A Upton (2007). Discourse on the move: Using Corpus Analysis to Describe Discourse Structure, Amesterdam/ Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
-  Connor, U. & A. Mauranen (1999). “Linguistic Analysis of grant proposals: European union research grants”. English for specific purposes. Vol. 18(1), 47-62.
-  Connor, U., Davis, K., & De Rycker, T. (1995). “Correctness and clarity in applying for overseas jobs: A cross-cultural analysis of US and Flemish applications”. Text. 15(4): 457-475.
-  Conrad, S. (2001). “Variation among disciplinary texts: A comparison of textbooks and journal articles in biology and history”. In S. Conrad & D.Biber (eds.), Variation in English: Multidimensional Studies. 94-107. London: Longman.
-  Day, N. (1999). Advertising: Information or Manipulation? Springfield, NJ: Enslow.
-  De Saussure, L. (2005). “Manipulation and Cognitive Pragmatics: Preliminary Hypotheses”. In de Saussure Louis & Peter Schulz (Eds), Manipulation and Ideologies in the twentieth Century: Discourse, Mind. Amsterdam-Philadelphia, John Benjamins. 113-146.
-  Ding, H. (2007). “Genre analysis of personal statements: Analysis of moves in application essays to medical and dental schools”.  English for specific purposes. 26 (3): 368-392.
-  Fairclough, N. (2001). Manipulation. In R. Mesthrie (Ed.), concise encyclopedia of sociolinguistics. Amsterdam: Elsevier.
-  Ferguson, C.A. (1983). “Sports announcer talk: Syntactic aspects of register Variation”. Language in Society, 12, 153-172.
-  Hasrati, M; A. Gheitury & N. Hooti (2010). “A genre analysis of Persian research article abstracts: Communicative moves and author identity”. Iranian Journal of Applied language Studies. 2(2), 47-74.
-  Hymes, D. (1984). “Sociolinguistics: Stability and consolidation”. International Journal of the Sociology of Language, 45, 39-45.
-  Martin, J. R. (1985). “Process and text: Two aspects of human semiosis”. In J.D. Benson & W.S. Greaves (eds.), Systemic Perspectives on Discourse. Vol.1. pp.248-274.
-  Mehrpour, s. & M. Mehrzad (2013). “A comparative genre analysis of English business E-mails written by Iranian and native English speakers”. Theory and Practice in language Studies. 3(12), pp. 2250-2261.
-  Messaris, P. (1997). Visual Persuasion: The Role of Images in Advertising. Thousand Oaks, CA: Sage.
-  Nazamul Hoque; M. Aktaruzzaman Khan; Md. Masrurul Mowla (2013). “Organisational culture: features and framework from Islamic perspective”. Humanomics.
-  Swales, J.M. (1981). Aspects of Article Introductions. Aston ESP Research Report No. 1: Language Studies Unite. Birmingham, UK: University of Aston in Birmingham.
-  Swales, J.M. (1990). Genre Analysis: English in Academic and Research settings. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Swales, J.M. (2004). Research Genres: Explorations and Applications. Cambridge: CUP.
-  Tannen, D. (1984). Conversational Style: Analyzing Talk among Friends. Norwood NJ: Ablex.
-  Tannen, D. (1989). Talking Voices: Repetition, Dialogue, and Imagery in Conversational Discourse. Cambridge: CUP.
-  Upton, T. & M.A. Cohen (2009). “An approach to corpus-based discourse analysis: The move analysis as example”. Discourse Studies. 11 (5), pp. 585-605.
-  Upton, T. & U. Connor (2001). “Using computerized corpus analysis to investigate the text linguistic discourse moves of a genre”. English for Spesific Purposes. Pp. 313-329.
-  Van Dijk, T.A (1997). “Discourse as structure and process”. Discourse Studies: A Multidisciplinary Introduction. Vol.1. Thousand Oaks CA: Sage.
-  Van Dijk, T.A. (2003). Ideologia y discurso. Barcelona: Ariel.
-  Van Dijk, T.A. (2006).” Discourse and manipulation”. Discourse & Society, 17 (3), 359-383.
-  Van Leeuwen, T. (2005). Introducing Social Semiotics. London: Routledge.
-  Ventola, K. (1984). On Noun Phrase Structure in Engineering English. Turku: University of Turku.
-  Wray, A. (2009). “Formulaic Language”. In J.L. Mey (Ed.), concise encyclopedia of pragmatics. Amsterdam: Elsevier Ltd.2nd ed. pp. 265-271.