بررسی امکان افزایش صحت یک ابزار برچسب‌دهی به اجزای کلام در فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

چکیده

در این پژوهش به بررسی تأثیر رفع ابهام از برچسب نحوی هم‌نگاره‌های اسمی و صفتی مختوم به «ی» در فارسی روی عملکرد یک سیستم برچسب‌دهی خودکار به اجزای کلام، پرداخته شده است. سیستم مورد مطالعه در پژوهش حاضر، سیستم «هضم» است. در پژوهش حاضر، نرم‌افزاری جهت رفع ابهام از برچسب نحوی هم‌نگاره‌های مذکور، تهیه شد که خود مبتنی بر الگوهای حساس به بافت نحوی است؛ این الگوها حاصل بررسی هم‌نگاره‌های مذکور در پیکرة «بی-جن‌خان» است. بنابراین، هضم با پیکرة بی‌جن‌خان آموزش دیده شد. ارزیابی کلی نرم‌افزار تهیه شده جهت رفع ابهام از برچسب نحوی هم‌نگاره‌های اسمی و صفتی مختوم به «-ی» در فارسی، نشان می‌دهد اگر تنها الگوهای حساس به بافت نحوی که تأثیر مثبت در برچسب‌زنی داشته‌اند را به ابزار برچسب‌دهی اضافه کنیم، صحت کلی برچسب‌زن، در مقایسه با حالتی که از تمام الگوهای حساس به بافت نحوی استفاده ‌شود، ۱.۳۴ درصد بالاتر است.

کلیدواژه‌ها


-  علایی، الهام (1395). بررسی ساخت­واژی هم­نگاره­های اسمی و صفتی به منظور کمک به برچسب­دهی «اسم» به کلیدواژه­ها در پیکره­های علمی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک).
-  علایی، الهام (1395). رفع ابهام از برچسب نحوی هم­نگاره­های اسمی و صفتی فارسی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک).
-  علایی، الهام و محمود بی­جن­خان (1392). «عمق خط فارسی. پژوهش­های زبانی» (مجله سابق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران)، دوره 4، شماره 1.
-  قیومی، مسعود (1395). «بررسی مقایسه­ای تأثیر برچسب­زنی مقوله­های دستوری بر تجزیه در پردازش خودکار زبان فارسی»، فصل­نامة پردازش علائم و داده­ها، 4 (30). 130-121
-  محسنی، مهدی (1387). سیستم برچسب­گذاری و ابهام­زدایی خودکار اجزای کلام برای پیکره متنی زبان فارسی، دانشگاه علم و صنعت. دانشکده مهندسی کامپیوتر
-  محسنی، مهدی؛ مینایی بیدگلی، بهروز (1388). سیستم برچسب­گذاری اجزای واژگانی کلام در زبان فارسی. دو فصل­نامه پردازش علائم و داده­ها، 2 (12).
-  Assi, M. and Haji Abdolhosseini, M. (2000). “Grammatical tagging of a Persian corpus”, International journal of corpus linguistics. 5 (1): 69-82.
-  Felipe, M.M., and Zamorano, J.P. (2000). POS disambiguation and Partial Parsing Bidirectional interaction. LREC
-  Indrebo, K., Tao, J. and Trawicki, M. (2005). Automatic word sense disambiguation (WSD) system. Marquette University.
-  Jurafsky, D., & Martin, J. H. (2009). Speech and Language Processing: An Introduction to Natural Language Processing, Computational Linguistics, and Speech Recognition (2nd ed., Prentice Hall Series in Artificial Intelligence). Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education.
-  Klyshinsky, E.S., Kochetkova, N.A., Litvinov, M.I., and Maximov, V.Yu. (2011). Method of POS disambiguation using information about words co-occurrence (for Russian). Multilingual Resources and multilingual Applications. 191.
-  Megerdoomian, Karine (2004). Developing a Persian part-of-speech tagger. Proceedings of the 1st workshop on Persian language and computer, 99-105.
-  Montoyo, A., Suarez, A., Rigau, G., and Palomar, M. (2005). “Combining knowledge –and corpus –based Word-Sense-Disambiguation methods”. Journal of Artificial Intelligence Research. 23: 299-330.
-  Pakray, P. and Majumder, G. (2016). NLP-NITMZ: part-of-speech tagging on Italian social media text using Hidden Markov Model. Shared Task On Postwita. 3RD Italian conference on computational linguistics. CLiC.
-  Ribeiro, R., Oliveira, L., and Trancoso, I. (2002). Morphosyntactic disambiguation for TTS systems. LREC
-  Vorontsov, A. (2004). Quality improvement of POS tagging in industrial text processing systems. National Conference on Modeling and Simulation, MS.
-  Wilks, Y and Stevenson, M. (1998). Word sense disambiguation using optimized combinations of knowledge sources. Proceedings of the 17th international conference on computational linguistics and the 36th annual meeting of the association for computational linguistics (COLING-ACL` 98). Montreal, Canada. 2: 1398-1402.
-  Zhao, Q. and Marcus, M. (2009). A simple unsupervised learner for POS disambiguation rules given only a minimal lexicon. Proceedings of the conference on Empirical Methods in Natural Language Processing. Association for computational linguistics, 2: 688-697.