تحلیلی رده‌شناختی بر فرآیند هماهنگی ممیزه گردی در گونه‌های ترکی رزن، تبریز و استانبولی در چارچوب رده‌شناسی کرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات قم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، ایران

2 دانشیار زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی

3 استادیار زبانشناسی، دانشگاه سمنان

چکیده

هدف مقاله حاضر، راستی‌آزمایی طبقه‌بندی‌های شش‌گانه کرن و وجود یا عدم وجود تقارن در هماهنگی گردی در گونه‌های ترکی رزن، تبریز و استانبولی می‌باشد. در این پژوهش به دو پرسش اساسی پاسخ داده می‌شود: 1. آیا گونه‌های مورد بحث در طبقه‌بندی‌های مذکور جای می‌گیرند و یا تحلیل رده‌شناختی این گونه‌ها مستلزم بازنگری و افزودن طبقاتی جدید است؟ 2. آیا هماهنگی گردی در گونه‌های مذکور به صورت متقارن می‌باشد؟ نتایج نشان می‌دهد که با وجود قرابت بسیاری که این گونه‌ها درحوزه‌های نحوی، صرفی و ... دارند، در حوزه ‌واجی، این سه ‌گونه در فرآیند هماهنگی گردی در سه طبقه‌زبانی فرضی A, B, C قرار می‌گیرند و فقط گونه رزن دارای تقارن کامل در انتقال ممیزه گردی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


-  اژدرزاده، مسعود (1382)، بررسی فرآیند ترکیب با مرکب­سازی در واژ­ه­سازی زبان ترکی آذری در چهاچوب اصل لیبر درباره ساخت موضوعی، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تهران.
-  امینی، رضا (1392)، «دوگان‌سازی در زبان ترکی»، دوماهنامه‌ی علمی-پژوهشی جستار‌های زبانی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، د 5. ش3. (پیاپی19)، 27-54.
-  جراحی، بابک (1379)، آرایش سازه‌ها در زبان ترکی آذری، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبایی.
-  جعفری، بنی اردلان (1374)، بررسی ساختمان صرفی اجزاء کلام در گویش ترکی بهار (همدان) و مقایسه آن با زبان ترکی آذری، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  جعفری، محمدعلی (1381)،بررسی ساختمان فعل در گویش ترکی رزن. پایان نامه ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه آزاد تهران مرکز، مرکز تحصیلات تکمیلی.
جعفری، محمدعلی؛ میردهقان، مهین ناز (1396)، «بررسی مقابله‌ای رده‌شناختی همگانی‌های گرینبرگ درگونه‌های ترکی رزن، تبریز و استانبولی»، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، مجله جستار‌های زبانی، (در دست چاپ).
-  حسابگر، حسن (1371)، نظام آوایی زبان ترکی آذری، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبایی.
-  حیدری مزرعه جهان، عبدالحسین،  (1381). تجزیه و تحلیل فرآیند­های همگونی زبان ترکی­ آذری بر اساس واج‌شناسی خود واحد، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبایی.
-  دبیر مقدم، محمد (1392)، رده‌شناسی زبان‌های ایرانی، تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) مرکز تحقیق وتوسعه علوم انسانی، جلد اول.
-  رضی­نژاد، محمد (1381)، واج­شناسی گویش ترکی مشکین­شهر بر پایه نظریه خود واحد، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تهران.
-  صابری‌همدانی، احمد (1375). تاریخ مفصل همدان، (جلد اول)، چاپ حدیث تهران.
-  صادقی نیارکی، عبدالله (1375)، وند­های تصریفی و اشتقاقی ترکی با تکیه بر گویش نیارکی، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  عباسچی، ساحل (1377)، بررسی و طبقه‌بندی تکواژ­های مقید ترکی آذری، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-  علایی، بهلول (1392)، «بررسی فرآیند هماهنگی واکه ای در زبان ترکی آذری منطقه مغان از دیدگاه واج شناسی خود واحد»، اصفهان: مجله پژوهش‌های زبان‌شناسی، سال پنجم، ش 1، 48-31.
-  قربانزاده کلانپایی، عیسی (1381)، بررسی مقایسه­ای واژگان زبان ترکی استانبولی و آذری، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-  کرد زعفرانلو کامپوزیا، عالیه و رنگین کمان، فرانک (1388)، «بررسی واج شناختی زبان ترکی گونه زنجان»، مجله علم و فناوری، جلد هشتم، ش 1 و2، 70-58.
-  محجوبی، شهراد (1375)، بررسی مقایسه‌ای واژگان در لهجه‌های ترکی آذری خلخال و ‌آستارا از دیدگاه زبان‌شناسی، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-  محمد­نژادشبلی، شمسی (1380)، بررسی اسم مرکب و مشتق در زبان ترکی آذری، کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس.
-  مرادی، بهمن (1380)، مقایسه لهجه نقده با لهجه تبریز (دو گونه ترکی آذری)، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  مظلومی، علیرضا (1379)، مقایسه آوایی و واژگانی گونه‌های ترکی چایپاره و تبریز، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-  هاشمی‌بنی، رضا (1379)، توصیف زبان‌شناختی گویش ترکی بن، پایان نامه کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه اصفهان.
-  Comrie, Bernard. (1988), "Linguistic Typology." California: Los Angeles, University of Sothern California, Department of Linguistics. 17: 145-159
-  Gussenhoven, C. & Jacobs, H. (2005), Understanding Phonology. London: Hodder Arnold.
-  https://fa.wikipedia.org/wiki
-  Kenstovicz, M. (1994), Phonology in Generative Grammar. Oxford: Blackwell.
-  Ladefoged, P. (1975), A Course in Phonetics. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
-  Mirdehghan, M. & Mehmanchian, Sh. (2012), "The Word Order in Saravi Dialect and Spoken Language: A Typological Comparative Study." Iranian Studies, volume 45, number
-  Odden, David. (2005), Introducing Phonology. New York: Cambridge University Press.
-  Sloat, C., Taylor, S. H., & Hoard, J. E. (1978), Introduction to Phonology. Englewood Cliffs, N.J: Prentice-hall.