تقابل واکداری-بیواکی در گفتار فارسی‌زبانان انگلیسی‌آموز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بین‌المللی ‌امام خمینی

2 کارشناس ارشد زبان شناسی همگانی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی

چکیده

مقاله حاضر به مطالعه آوایی تقابل واکداری- بیواکی در گفتار فارسی زبانان انگلیسی­ آموز به‌عنوان زبان خارجی می ­پردازد. برای منظور در یک آزمایش تولیدی، نقش پارامتر آوایی وی‌اُتی در ایجاد تمایز تولیدی بین انفجاری‌های واکدار و بیواک انگلیسی در گفتار فارسی زبانان انگلیسی‌آموز مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی الگوی توزیع مقادیر وی‌اُتیِ انفجاری ­های واکدار و بیواک در جایگاه­ های واجی مختلف به این نتیجه رسیدیم که فارسی ­زبانان انگلیسی‌آموز همانند گویش وران بومی زبان انگلیسی، انفجاری‌های بیواک انگلیسی را در جایگاه­های آغاز کلمه و آغاز هجا (بین دو واکه) با پس‌اُفت زیاد (به‌صورت مقوله بیواک دمیده) و انفجاری‌های واکدار این زبان را در جایگاه آغاز کلمه با پس‌اُفت کم (بیواک نادمیده) و در جایگاه آغاز هجا (بین دو واکه) با پیش‌اُفت زیاد (کاملاً واکدار) می­ کنند. اما آن ها انفجاری‌های بیواک انگلیسی را در جایگاه بعد از سایشی /s/، بر خلاف بومی ­زبانان انگلیسی، با مقادیر وی‌اُ‌تی مثبت زیاد تولید می‌کنند. درباره علت این مسئله این‌گونه توضیح دادیم که در حالی که گویش وران بومی ­زبان انگلیسی، الگوی ]+گسترده‌ چاکنای[ را به هنگام تولید خوشه­های آغازی SC تنها یک بار آن‌هم در مرکز همخوان سایشی فعال می­ کنند طوری‌که چاکنای همزمان با شروع قطعه رهشِ همخوان انفجاری در وضعیت غیرگسترده قرار می­ گیرد (و در نتیجه همخوان انفجاری به‌صورت نادمیده تولید می ­شود)، فارسی ­زبانان انگلیسی‌آموز از یک الگوی چاکنایی مستقلِ ]+گسترده‌ چاکنای[ برای تولید انفجاری­ های بیواک در SC استفاده می­ کنند تا انفجاری­ ها در این جایگاه با مقادیر وی‌اُ‌تی مثبت زیاد (و در نتیجه بیواک دمیده) تظاهر یابند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-  آغازین فارسی معیار، مجموعه مقالات همایش ملی زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون، تهران: پژوهشکدۀ زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون.
-  بی‌جن‌خان، محمود (1390)، «نقش تقابلی مشخصه‌های حنجره در انفجاری‌های زبان فارسی معیار»، زبان و زبان‌شناسی، مجله‌ی، انجمن زبان‌شناسی ایران: 32-1.
-  بی‌جن‌خان، محمود (1392)، نظام آوایی زبان فارسی، تهران: مرکز تحقیق و توسعه ی علوم انسانی (سمت).
-  بی‌جن‌خان، محمود و نوربخش، ماندانا (1386)، نقش تمایزی مدت شروع واک (VOT) در همخوان‌های انسدادی.               
-  پرمون، یداله (1380)، نظام آوایی فارسی محاورۀ معیار امروز: رویکردی زایشی، واژگانی و عروضی، رساله دکتری، گروه زبان‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
-  ثمره، یداله (1378)، آواشناسی زبان فارسی، آواها و ساخت آوایی هجا، ویراست 2، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
-  سپنتا، ساسان ( 1366)، «تجزیه و بازسازی گفتار، مجلۀ زبان‌شناسی»، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، سال 4، شماره 1و2: 134-127.
-  صادقی، وحید (1386)، تأثیر دمش بر تقابل واکداری-بیواکی انسدادی‌های زبان فارسی، زبان و زبان‌شناسی.
-  مدرسی قوامی، گلناز (1386)، خنثی‌شدگی تقابل همخوان‌های انسدادی واکدار و بیواک در زبان فارسی، مجموعه مقالات هفتمین همایش زبان‌شناسی ایران جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
-  نوربخش، ماندانا (1388)، نقش تمایزی زمان شروع واک (وی‌اُ‌تی ) در همخوان‌های انسدادی دهانی فارسی معیار، رساله دکترای زبانشناسی همگانی دانشگاه تهران.
-  Abramson, A. S. & Lisker, L. (1973), Voice-timing perception in Spanish word-initial stops, Journal of Phonetics.
-  Abramson, A. S. & Lisker, L. (1990), Discriminability along the voicing continuum:  Cross-language tests. Proc. 6th International congress of Phonetic Sciences Prague, 1967. Prague, Academia
-  Bijankhan, M., Nourbakhsh, M. (2009), Voice onset time in Persian initial and intervocalic stop production. J. Int Phonetic Association 39, 336-365.
-  Browman, C. P., & Goldstein, L. (1992), Articulatory phonology: An overview. Phonetica, 49(3-4), 155-180.
-  Cho, T & Ladefoged, P. (1999), Variation ad universal in VOT: evidence from 18 languages. Journal of Phonetics 27, 207-227.
-  Hardcastle, w. J. (1973), Some observation on the tense-lax distinction in initial stops in Korean. Journal of phonetics, 1, 263-272.
-  Kang, K. H., & Guion, S. (2006), Phonological systems in bilinguals: Age of learning effects on the stop consonant systems of Korean-English bilinguals. The Journal of the Acoustical Society of America, 119(3), 1672–1683.
-         Kang, Y. (2014), Voice onset time merger and development of tonal contrast in Seoul Korean stops: A corpus study. Journal of Phonetics, 45, 76–90.
-  Keating, P. A. (1984), Phonetic and Phonological Representation of Stop Consonant Voicing. Language, 60(2): 286-319.
-  Keating, P. A. (1990) Phonetic representations in a generative grammar, J. Phonetics 18, 321-334.
-  Kim, S., & Cho, T. (2013), Prosodic boundary information modulates phonetic categorization, The Journal of the Acoustical Society of America, 134(1), EL19–EL25.
-  Kong, E., & Yoon, I. (2013), L2 proficiency effect on the acoustic cue weighting pattern by Korean L2 learners of English: Production and perception of English stops. Journal of the Korean Society of Speech Sciences, 5(4), 81–90.
-  Ladefoged, P. & Cho, T. (2001), Linking Linguistic contrast to reality: the case of VOT UCLA Working Papers in Phonetics, 1-9.
-  Ladefoged, P. & Johnson, K. (2014), A course in phonetics. Thomson Learning Academic Resource Center.
-  Lazard, G. (1992), A Grammar of Contemporary Persian. Costa Mesa: Mazda Publishers in association with Bibliotheca, Calif. Translated by Shirely A. Lyon; Grammaire du person contemporian, 1957.
-  Lisker, L. & Abramson, S. A. (1964), A cross-language study of voicing in initial stops: acoustical measurements, Word 20.
-  Peterson, G. E., & Lehiste, I. (1960), Duration of syllable Nuclei in English. Journal of the Acoustical Society of America, 32(6), 693-703.
-  Pisowicz A. (1985), Origins of the New and Middle Persian Phonological Systems. Krakow: Uniwersytetu Jagiellonskiego.
-  Schertz, J., Cho, T., Lotto, A., & Warner, N. (2015), Individual differences in phonetic cue use in production and perception of a non-native sound contrast. Journal of phonetics 52,183-204.
-  Stevens, Kenneth N. (1998), Acoustic phonetics. Vol. 30. MIT press.
-  Windfohr, G.L. (1979), Persian Grammar: History and State of its Study, Mouton.