رده شناسی نفی در زبان فارسی: انگاره نقشه معنایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی دکترای دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این مقاله بررسی رده شناسی نفی در زبان فارسی و ارائه یک تبیین شناختی در مورد آن است.. فضای مفهومی امکاناتی جهانی و عام است و هر زبان برشی از آن بدست می‌دهد که نقشه معنایی آن زبان خاص را می‌رساند. برش معنایی زبان فارسی نمایانگر تفاوت صوری این زبان با دیگر زبان‌ها است. فضای مفهومی چند بعدی مقوله نفی توسط باند (2009) معرفی شده و در این تحقیق نیز به کار رفته است. بر اساس بررسی‌های انجام شده در این تحقیق زبان فارسی چهار راهبرد برای بیان مقوله نفی دارد که شامل نفی ساختواژی "نـَ/ نـِ"، کلمات گزاره‌ای نه/خیر، ساختار همپایه نفی و اسامی نفی هستند؛ این چهار راهبرد کل فضای مفهومی را پوشش می‌دهند. بعلاوه هر نقش می‌تواند با صورت‌های مختلف به کار رود و در نقشه معنایی پیشنهادی فرضیه اتصال نقشه معنایی برقرار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-    باطنی، محمد رضا (1348)، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-    خیام­پور، عبدالرسول (1347)، دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات ستوده.
-    شریعت، محمد جواد (1367)، دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات اساطیر.
-    شقاقی، ویدا (1381)، پیشوند نفی در زبان فارسی، نامه فرهنگستان، سال چهارم، شماره 5، 85-96.
-    قریب، عبدالعظیم و دیگران (1330)، دستور زبان فارسی، جلد اول، تهران: انتشارات آوا.
-    منصوری، مهرزاد (1390)، نفی در زبان فارسی از منظر رده­شناسی زبانی، بازیابی شده از آدرس
-    وزین­پور، نادر (1356)، دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات سپاهیان انقلاب.
   Aghaei, B. (1993), Negation Patterns in Persian: A Typological Approach, M.A. Dissertation, Allame Tabatabaie University.
-  Bond, O. (2009), Mapping Negation in Conceptual Space, In Peter K. Austin, Oliver Bond, Monik Charette, David Nathan & Peter Sells (eds), Proceeding of Conference on Language Documentation and Linguistic Theory 2, 51-60, London: SOAS.
-  Croft, W. (2003), Typology and Universals (2nd Edition), Cambridge: Cambridge University Press.
-  Crowgey, J. (2012), An a Prior: Typology of Standard Negation from HPSG Perspective. In Stefan Muller (ed), Proceeding of the 19th International Conference on Head-Driven Phrase Structure Grammar, 107-122, Chungnam National University Daejeon: GSLI Publications.
-  Dahl, O. (1979), Typology of Sentence Negation. Linguistics, 17, 79-106.
-  Hageman, L. & Zanuttini R. (1991), Negative Heads and the Neg Criterion, In Linguistic review 8, 233-251, Berlin: Walter de Gruyter.
-  Haspelmath, M. (2003), The Geometry of Grammatical Meaning: Semantic Maps and Cross-linguistics Comparision, In New Psychology of language, Vol II: Cognitive and Functional Approaches to Language Structure, Micheal Tomasello (ed), 211-242, Mahwah, NJ: Erlbaum.
-  Lyons, J. (1995), Linguistics semantics. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Mahootian, Sh. (1997), Persian. London and New York: Rutledge.
-  Miestamo, M. (2003), Clausal Negation: A Typological Study. PhD Dissertation, University of Helsinki.
-  Miestamo, M. (2005), Standard Negation: the Negation of Declarative verbal Main Clauses in a Typological Perspective. In Empirical Approaches to Language Typology 31, Berlin: Mouton de Gruyter.
-  Miestamo, M. (2006), On the Complexity of Standard Negation. In A Man of Meassure: Festschrift in Honour of Fred Karlsson on His 60th Birthday [special supplement to SKY journal of linguistics 19], 345- 356, Turka: The Linguistic association of Finland.
-  Miestamo, M. (2007), Negation: An Overview of Typological Research. Language and Linguistic Compass, 1/5, 552-570.
-  Payne, J.R. (1985), Negation. In Language Typology and Syntactic Description, Vol 1, Clause Structure, Timpothy Shopen (ed), 197-242, Cambridge, Uk: Cambridge University Press.
-  Zanuttini, R. (1996), On the Relevance of Tense for Sentential Negation. In A. Belletti & L. Rizzi (eds), Parameters and Functional Heads: Essays in Comparative Syntax, 181-207, New York: Oxford University Press.