بررسی ساخت تجربه گر در گویش تاتی جوبُنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته ی دکترای زبان شناسی دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

گویش جوبُنی از گویش های تاتی، از شاخۀ شمال غربی گروه زبان های ایرانی به شمار می رود و هم اکنون در روستای جوبُن رایج است. این روستا در دهستان رستم آباد جنوبی در بخش مرکزی شهرستان رودبار در استان گیلان واقع است. هدف از تحقیق کنونی، بررسی ساخت های تجربه گر در گویش جوبنی است. پژوهش حاضر نشان می دهد که ساخت های مذکور در جوبنی دارای ویژگی هایی متمایز از دیگر ساخت ها هستند. فعل این جملات فعلی رخدادی نیست بلکه به نوعی فرایند ذهنی یا حسی اشاره دارد. افعال این جملات نیازمند فاعلی است که نقش معنایی تجربه گر (experiencer) داشته باشد. به عبارت دیگر، در این جملات، نقش معنایی فاعل تجربه گر است و نه عامل.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-  دبیرمقدم، محمد (1374)، «فعل مرکب در زبان فارسی»، مجلۀ زبانشناسی، ش 1 و 2، صص 2-46.
-  درزی، علی و دانای طوسی، مریم (1383)، «ساخت غیرشخصی در گویش گیلکی شهرستان لاهیجان»، گویش­شناسی، شماره 2، صص 17- 36.
-  راسخ­مهند، محمد (1386)، «توصیف افعال مرکب پی­بستی در زبان فارسی و شیوۀ ضبط آنها در فرهنگ­ها»، فرهنگ­نویسی، شماره 1، صص 236-252.
-  رستمی سماک، محدثه؛ درزی، علی و دانای طوسی، مریم (زیرچاپ)، «ساخت غیرشخصی در گیلکی شهرستان لنگرود»، جستارهای زبانی.
-  صادقی، علی­اشرف (1358)، دستور، سال دوم آموزش متوسطه عمومی رشتۀ فرهنگ و ادب، سازمان کتاب‌های درسی ایران، تهران.
-  علیزاده جوبُنی، علی (1389)، فرهنگ گویش تاتی رودبار زیتون، رستم­آباد، رحمت­آباد...، رشت: فرهنگ ایلیا.
-  کاظم­پور، رقیه (1389)، توصیف ساخت­های غیرشخصی در گویش تاتی رودبار، پایان­نامه کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی، به راهنمایی دکتر مریم دانای طوسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
-  گلچین عارفی، مائده (1390)، «بررسی ساخت غیرشخصی در زبان فارسی»، دستور، شماره 7 : 162-182.
-  نجفیان، آرزو و محمدمهدی واحدی لنگرودی (1382)، «دسته­بندی ساخت­های غیرشخصی در زبان فارسی»، آموزش زبان و ادب فارسی، سال 17، شماره 67 : 18-24.  
-  واحدی لنگرودی، محمدمهدی (1385)، «بررسی ساخت­های غیرشخصی (قالبی) در چهار گونه زبانی»، دستور، شماره 2: 34-70.
-  Becher, Jutta (2003), “Experiencer constructions in wolof”, Hamburger Afrikanistische Arbeitspapiere (HAAP), 2. (pdf)
-  Bugenhagen, Robert D. (1990), Experiential constructions in Mangap-Mbula. Australian Journal of Linguistics 10, Pp. 183-215.
-  Longacre, Robert E. (1983), The Grammar of Discourse. New York, London: Plenum Press.
-  Reh, Mechthild (1998-a), Experiens-Konstruktionen in afrikanischen Sprachen: Erkenntnisinteressen, Ansätze, Ergennisse. In: M. Reh (ed.), Experiens-Kodierung in afrikanischen Sprachen typologisch gesehen: Formen und ihre Motivierungen, Hamburg: Universität Hamburg, Institut für Afrikanistik und Äthiopistik, Pp. 1-22.
-  Reh, Mechthild (1998-b), The role of metaphor in grammar: experiencer constructions. In: M. Reh (ed.), Experiens-Kodierung in afrikanischen Sprachen typologisch gesehen: Formen und ihre Motivierungen, Hamburg: Universität Hamburg, Institut für Afrikanistik und Äthiopistik, Pp. 25-40.
-  Shokri, Guiti (2010), “Impersonal Constructions in Mazandarani”. Orientalia Suecana, 59, Pp. 182-191.
-  Verbeke, Saartje, Leonid Kulikov and Klaas Willems (2015), “Oblique case-marking in Indo-Aryan experiencer constructions: Historical roots and synchronic variation”. Lingua 163. Pp. 23-39.