نگاهی دیگر به دیگر؛ رویکردی شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف از نگارش این مقاله بررسی شناختی معانی و مفاهیم موجود در واژه‌ی دیگر در زبان فارسی می‌باشد. لذا در این تحقیق، در چهارچوب زبان‌شناسی شناختی، از مفاهیم موجود در دستور شناختی لانگاکر و معناشناسی فضاهای ذهنی فوکونیه استفاده نمودیم تا برشی از فرآیند مفهوم‌سازی واژه‌ی دیگر را به‌دست داده باشیم. داده‌های مورد بررسی براده‌هایی از بافت‌های واقعی بوده‌اند که به‌صورت گلوگاهی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند و بر اساس آن، معانی و مفاهیمی در چهارچوب شناختی برای واژه‌ی دیگر عرضه گردید که عبارتند از از این زمان به بعد؛ از این جا به بعد؛ عینِ، مثلِ؛ غیر از این، غیر از آن؛ علاوه بر این، علاوه بر آن؛ غیر از آن و علاوه بر آن در قالب مفاهیم تفکیک یا غیریّت (این ناهمانی)؛ عینیّت (این همانی) در جنبه یا جنبه‌هایی خاص در عین تفاوت در دیگر جنبه‌ها؛ تجمیع (علاویّت)؛ غیریّت و علاویّت تؤامان (تجمیع و تفکیک باهم).

کلیدواژه‌ها

موضوعات


-  آموزگار، حبیب ا... (1332)، فرهنگ آموزگار. تهران: کانون معرفت. (چاپ دوم).
-  آموزگار، حبیب ا... و زعفرانچی، مسعود (1370)، فرهنگ فارسی به فارسی دانش، تهران: صفار. (چاپ اول).
-  ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1381)، «وحدت و کثرت وجود از دیدگاه حکمت متعالیه». پژوهشنامهحقوق اسلامی، شماره‌ 8. صفحات 103-90.
- اکبرپور، حامد (1391)، «بررسی و توصیف معنای واژۀ حتی در زبان فارسی از دیگاه معنا‌شناسی شناختی»، نشریه‌ی پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی، شماره 4، صفحات 106-93.
-  امیری، مجتبی (1392)، «شب نشینی در ایران»، قابل دسترس در:
<http://www.digeh.blogfa.com/post-97.aspxt>
-  انصاف‌پور، غلامرضا (1374)، کامل فرهنگ فارسی، تهران: زوار. (چاپ دوم).
-  انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن.
-  باطنی، محمد‌رضا (1385)، چهار گفتار دربارۀ زبان، تهران: آگاه.
-  بانوادمین (1394)، «با کودکان پرخاشگر و لجباز چگونه رفتار کنیم»، قابل دسترس در:
-  پادشاه، محمد (1336)، فرهنگ آنندراج، تهران:انتشارات کتابخانه‌ی خیام.
-  داعی‌الاسلام، سید محمد‌علی (1313)، فرهنگ نظام، تهران: شرکت دانش. (چاپ دوم 1363).
-  دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغتنامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-  رضی، هاشم (1354)، فرهنگ فارسی کاوه. تهران: کاوه.
-  سعیدی پور، محمود (1364)، فرهنگ جدید فارسی رازی، تهران: انتشارات کتابفروشی فخر رازی. (چاپ دوم).
-  عمید، حسن (1329)، فرهنگ برگزیدۀ عمید. تهران: سازمان چاپ و انتشارات جاویدان.
-  فره‌وشی، بهرام (1364)، فرهنگ پهلوی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
-  فره‌وشی، بهرام (1352)، فرهنگ فارسی به پهلوی، تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی.
-  قائمی‌نیا، علیرضا (1390)، معناشناسی شناختی قرآن، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ اسلامی.
-  کامیار (1389)، «یخ و آتش»، قابل دسترس در:
-  کرمانی، حجت (1387)، «اصطلاحات»، قابل دسترس در:
 <  http://ho-em.blogfa.com/87aspx>
-  معین، محمد (۱۳۵۳)، فرهنگ معین، تهران: امیر کبیر.
-  نجفی، ابوالحسن (1378)، فرهنگ فارسی عامیانه، تهران: نیلوفر.
-  نفیسی، علی‌اکبر (1318)، فرهنگ نفیسی، تهران: شرکت سهامی چاپ رنگین.
-  Evans, V. & Tyler, A. (2003). The Semantics of English Prepositions: Spatial Scenes, Embodied Meaning, and Cognition. NY: Cambridge University Press.
-  Evans, Vyvyan. (2007). A Glossary of Cognitive Linguistic. Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd.
-  Fauconnier, Gilles. (1994). Mental Spaces: Aspects of Meaning Construction in Natural Language. NY: Cambridge University Press.
-  Gonzalez-Marquez, Monica and others. (2007). Mothods in Cognitive Linguistics. Amsterdam: John Benjamins Publishing Co.
-  Lakoff, George P. (1987). Women, Fire, and Dangerous Things. Chicago: University of Chicago Press. 
-  Langacker, Ronald W. (1986). “An Introduction to Cognitive Grammar”. Cognitive Science 10. pp. 10-40.