برخی ویژگی‌های رده‌شناختی گویش بختیاری مسجدسلیمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبانشناسی دانشگاه اصفهان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبانشناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

در این مقاله تلاش خواهد شد تا پس از اشاره به ویژگی‌های رده‌شناختی زبان‌ها در حوزه نحوی به برخی از ویژگی‌های نحوی گویش بختیاری از جمله ترتیب سازه‌ها، ساخت ملکی، ساخت مجهول، نشانه مفعول، نشانه معرفه و ساخت صفت تفضیلی و عالی با توجه به انواع دسته‌بندی‌های زبان‌های دنیا در حوزه مطالعات رده-شناختی پرداخته شود. در بختیاری ساخت فعل مجهول علاوه بر کاربرد فعل کمکی از شیوه ساختواژی نیز بهره می‌گیرد. همچنین در بیان ساخت مالکیت از روش مجاورت یعنی بدون استفاده از هیچ تکواژی بین مالک و مملوک استفاده می‌شود. در این گویش ساخت صفت عالی دارای سه شیوه بوده که فرایند دوگان‌سازی یکی از روش‌های رایج می‌باشد. همچنین نشانه مفعول معرفه پسوند -e‌ است. برای نشان دادن معرفگی از سه پسوند ke-، ‌ho- و -e استفاده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


-  ابوالقاسمی، محسن (1375)، دستور تاریخی زبان فارسی؛ تهران: سمت.
-  البرزی ورکی، پرویز (1381)، رده شناسی ساختواژی، پژوهش­های زبان­های خارجی، شماره 12، ص 18-3.
-  دین محمدی، غلامرضا (1382)، رده شناسی در چهارچوب نظریه اصول و پارامترها، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ص۱۸۴-۱٦۹.
-  رضایی، والی (1389)، نگاهی تازه به ساخت مجهول در زبان فارسی، مجله پژوهش­های زبانشناسی، سال دوم، شماره اول، ص 34-19.
_رضایی، والی. و بهرامی، فاطمه. (1394). مبانی رده­شناسی زبان. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
-  شریفی، شهلا (1388)، بررسی ساخت ملکی در زبان فارسی امروز از دیدگاه رده­شناسی، مجله پژوهش­های زبان‌شناسی، اصفهان: دانشگاه اصفهان، سال اول، شماره اول، ص 47-61.
-  طاهری، اسفندیار (1385)، فعل در گویش بختیاری، گویش شناسی، دوره سوم، شماره۱و۲، ص۸٦-۱۰۸.    
-  طاهری، اسفندیار (۱۳۸۹)، گویش بختیاری کوهرنگ، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  غلامزاده، اسحاق (۱۳۷۸)، توصیف زبان­شناختی گویش بختیاری رایج در ایذه و حومه، پایان­نامه کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
-  گلفام، ارسلان (1379)، شباهت‌ها و تفاوت­های زبانی: جهانی­ها ورده شناسی، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ص۱۹۰-۱۷۱.
-  ماهوتیان، شهرزاد (۱۳۷۸)، دستور زبان فارسی از دیدگاه رده شناختی؛ ترجمه مهدی سمائی، تهران: انتشارات نشر مرکز.
-  منصوری، مهرزاد (1388)، بررسی مجهول در زبان فارسی بر پایه رده­شناسی زبان، ویژه­نامه فرهنگستان (دستور)، شماره 5، ص156-170.
-  یوسفیان، پاکزاد (۱۳81)، توصیف رده­شناختی زبان بلوچی، پایان­نامه دکتری زبانشناسی همگانی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
-  Kent, Ronald. (1953). Old Persian Grammar, New Haven Connecticut: American Oriental Society.
-  Croft, W. (2003). Typology and Universals, Cambridge university press: Cambridge. Greenberg, J. H. (1974). Language Typology: a historical& analytic overview. mouton: b The Hague.
-  Greenberg, J. H.  (1963). Universals of Language, MIT Press: London.
-  Keenan, E.L. (2007). “Passive in the world’s languages.” In Shopen, ed. vol. I,243_8.
-  Mackinnon, C. (2004). “Lori Dialects”, Encyclopedia Iranica. online, www.iranica.com.
-  Shopen, T. (ed.), (2007). Language typology and syntactic description. 3Vols 2nd ed. Cambridge: CUP.
-  Song, J. J. (2001). Linguistic Typology: Morphology& Syntax. Pearson Education Limit.
-  Windfuhr, G. L. (1993). “Central Dialects”, Encyclopedia Iranica. vol4, ed.E. Yarshater, pp.242-252.