نقد و بررسی کتاب دستور زبان فارسی بر اساس نظریة گروه‌های خودگردان در دستور وابستگی تألیف دکتر امید طبیب‌زاده

نوع مقاله : نقد

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

کتاب دستور زبان فارسی دکتر امید طبیب ­زاده رویکردی نو به دستور زبان فارسی دارد. این کتاب بر پایه نظریه گروه­ های خودگردان در دستور وابستگی شکل گرفته است. نظریه دستور وابستگی که بررسی‌کننده روابط هسته و وابسته ­های آن است، نخستین بار از سوی «لوسین تنی­­یر» فرانسوی عرضه شد. این نظریه، هر گروه نحوی را به یک کشور فدراتیو متشکل از یک حکومت مرکزی و چند ایالت خودگردان تشبیه می­ کند. بنابراین، هر هسته تنها بر روابط میان وابسته ­ها با هم و با خودش نظارت دارد و تأثیر چندانی بر روابط درونی وابسته با وابسته ­های خود ندارد. کتاب یاد شده با استفاده از این نظریه، تنها به بررسی نحو زبان پرداخته است. نظام­ مند بودن کتاب و بررسی تمام گروه­ های نحوی با توجه به پنج نوع عنصر نحوی از جمله نقاط قوت آن است. مقاله حاضر کوشیده است ضمن توجه به نقاط قوت کتاب، ابهامات یا اشکالاتی را که در حین تدریس این کتاب به نظر رسیده است، مطرح سازد تا با اصلاح آن­ها بتوان در فرایند آموزش از آن بهتر استفاده نمود. لازم به ذکر است بررسی اشکالات با استفاده از شواهد برگرفته از متن انجام شده است.

کلیدواژه‌ها


-  طبیب­زاده، امید (1391)، دستور زبان فارسی براساس نظریه­ی گروه­های خودگردان، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
-  راسخ­مهند، محمد (1391)، معرفی و نقد کتاب دستور زبان فارسی، بر اساس نظریة گروه‌های خودگردان در دستور وابستگی، ویژه­نامه فرهنگستان (دستور)، 1391، شماره 8، صفحات 278 تا 288.