حذف همخوان‌های انسدادی تیغه‌ای و اصل مرز اجباری در نظریه‌های غیرخطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا دانشگاه اصفهان

2 دانشیار دانشگاه اصفهان

چکیده

در این مقاله نشان داده می­شود که حذف همخوان­های انسدادی تیغه­ای فارسی تحت تأثیر آوای ماقبل خود روی می­دهد. در این مقاله فرایند حذف همخوان­های انسدادی تیغه­ای فارسی بر اساس اصل مرز اجباری (OCP) مطرح شده است. فرایند اصل مرز اجباری شرایطی را مطرح می­کند که طی آن همجواری مشخصه­ها را مجاز نمی­داند. از این رو حذف انسدادی­های تیغه­ای /t, d/ که دارای مشخصه­­های [- رسا، - پیوسته، +تیغه­ای] هستند، پیش از همخوان­هایی که هر یک از این مشخصه­ها را داشته باشند، حذف می­گردند. سایشی­های تیز، سایشی­های غیرتیز و خیشومی­­ها، همخوان­هایی هستند که پیش از همخوان­های انسدادی تیغه­ای قرار می­گیرند و عامل ایجاد کننده شرایط حذف هستند و فرایند حذف را فعال می‌کنند. همچنین در این مقاله نشان دادیم که فرایند حذف به عنوان یکی از رفتارهای اصل مرز اجباری، زبان فارسی را در رده چهارم دسته­بندی هاروکا (1999) قرار می­دهد.

کلیدواژه‌ها


-  بی­جن­خان، محمود (1384)، واج­شناسی نظریه بهینگی، تهران: انتشارات سمت.
-  فیروزیان پور اصفهانی، آیدا و فاتحیان، طیبه (1389)، بررسی فرایندهای واجی در گویش مشهدی بر اساس واج‌شناسی خود واحد، مجموعه مقالات: همایش بین‌المللی گویش­های مناطق کویری ایران، صفحات 1647- 1678.
-  کرد زعفرانلود، کامبوزیا و کوکن کهنگی، سکینه (1389)، بررسی فرایندهای واجی در گویش کهنگی، مجموعه مقالات: همایش بین­المللی گویش­های مناطق کویری ایران، صفحات 1717- 1737.
-   کرد زعفرانلو، عالیه؛ اسلامی، فیروزه؛ آقا گل­زاده، فردوس (1389)، بررسی ساخت هجا و اصل توالی رسائی در زبان فارسی باستان، فصلنامه پژوهش­های زبان و ادبیات تطبیقی، شماره 4، صفحات 51- 76.
-  کرد زعفرانلو، عالیه (1385)، واج­شناسی رویکردهای قاعده بنیاد، تهران: سمت.
-  متولیان، رضوان (1387)، ساخت هجای زبان فارسی و فرایند حذف، مجله زبانشناسی، سال چهارم، شماره 2، صفحات 65- 79.
- معین­زاده، احمد و عادل، آمنه (1389)، برخی از فرایندهای واجی در گویش بشرویه، مجموعه مقالات: همایش
بین­المللی گویش­های مناطق کویری ایران، 1389، صفحات 1969- 1982.
-  Guy G. R. (1980), Variation in the group and the individual, In W. Labov (ED.), locating language in time and space, Academic. 1- 36.
-  Guy G. R. (1997), Inherent variability and the obligatory contour principle. Language variation and change, 9. 149- 164.
-  Guy G. R. (1991), Explanation in variable phonology: An exponential model of morphological constraints, Language Variation and Change 3: 1- 22.
-  Goldsmith, J. (1976), An overview of autosegmental phonology. Phonological Reading, (1999), Malden: Blackwell. Pp: 137- 161.
-  Haruka, F. (1999), Theoretical Implications of OCP Effects on Features in Optimality Theory. PhD dissertation, University of Maryland.
-  Leben, W. (1973), Suprasegmental phonology. Doctoral dissertation, MIT.
-  McCarthy, J. (1988), Feature geometry and dependency: a review, Phonetica. 45: 84- 108.
-  Yip. M (1988), The obligatory contour principle and phonological rules: A loss of identity: linguistic Inquiry, 19 (1), 65- 100.