فرایندهای واجی تضعیف در گونه‌های کردی ایلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس تهران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی تهران

چکیده

هدف از نگارش مقالۀ حاضر، شناسایی فرایندهای‌ واجی «تضعیف» موجود در گونه‌های کردی‌ ایلامی بر-اساس«‌چارچوب واج‌شناسی‌ زایشی» می‌باشد. بدین منظور نگارندگان «20» گویشور را انتخاب نموده و از طریقِ پرسشنامۀ تدوین شده با آن‌ها مصاحبه کرده‌اند. به علاوه یکی از نگارندگان نیز گویشور‌، گونۀ کردی فیلی و آشنا به سایر گونه‌ها می‌باشد. بر این اساس پژوهش حاضر در مجموع 600 داده را مورد بررسی قرار داده است که با توجه به محدودیت حجم مقاله 63 دادۀ بارز را به عنوان نمونه ارائه کرده است. داده‌های مورد بررسی بر مبنای الفبای بین‌المللی «‌آی پی‌ای» آوانگاری شده‌‌اند. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برخی از مهم‌ترین دستاوردهای پژوهش عبارتند از: 1- معمولاً دامنۀ عملکرد فرایند «تضعیف» در پایان هجا می‌باشد. 2- عدم حضور فرایند تشدید در گونه‌های کردی ایلامی نشان می‌دهد که ما در این گونه‌ها تمایل به حذف خوشه‌های همخوانی داریم.

کلیدواژه‌ها


-   اذکائی، پرویز (1370)، تاریخچه فهلوی، سخنواره، به کوشش ایرج افشار و هانس روبرت رویمر، چاپ اول، تهران:  انتشارات توس.
-   اگرادی، ویلیام، دابروولسکی، مایکل، آرنف، مارک (1380)، درآمدی بر زبانشناسی معاصر، ترجمه علی درزی، تهران: انتشارات سمت.
-   باقری، مهری (1380)،  تاریخ زبان فارسی، تهران: نشر قطره.
-   بروغنی، فاطمه (1383)، بررسی واج‌شناسی گویش سبزواری، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
-   بی­جن­خان، محمود (1384)، واج­شناسی نظریه­ی بهینگی، تهران: انتشارات سمت.
-   پالیزبان، کرم­اله (1380)، نظام آوایی گویش کردی استان ایلام، پایان­نامه کارشناسی ارشد، زبان­شناسی همگانی، دانشگاه تهران.
-   ثباتی، الهام. (1392). فرایندهای تضعیف و تقویت در کردی ایلامی : "رویکرد واج­شناسی زایشی". پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
حاتمی، رضا (1389)، توصیف نظام همخوانی شاخۀ مُکریانی از گویش کرمانج مرکزی زبان کردی،  پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی.
-   دیاکونوف، ایگور میخائیلوویچ (1345)،  تاریخ ماد،  ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: نشر امیرکبیر.
-   رزم­دیده، پریا (1390)، بررسی"تضعیف و تقویت" در گونه­های زبانی استان کرمان: با رویکرد زایشی، پایان نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
-   سازمان برنامه و بودجه استان ایلام (1389)، سالنامه­آماری­استان­ایلام، وزارت کشور استانداری ایلام معاونت برنامه­ریزی دفتر آمار و اطلاعات، ایلام: استانداری ایلام.
-   شریفی، گوهر (1387)، بررسی نظام آوایی گونه­ی  اقلید در چارچوب واج شناسی زایشی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی،  دانشگاه تربیت مدرس.
-   صادقی، علی اشرف (1365)، «التقای مصوت­ها و مسئله صامت­های میانجی»، مجلۀ زبان­شناسی، شماره­ی 6.
-   طاهری، خدیجه (1389)، رویکردی قاعده­بنیاد به نظام­آوایی کردی گونۀ آبدانانی، پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده زبان­های خارجه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
-   کامبوزیا، عالیه ک .ز (1385)، واج شناسی: رویکردهای قاعده بنیاد، تهران: انتشارات سمت.
-   مکنزی، دیوید نیل (1379)، فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمه مهشید میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-   Carr, Philip. 2008. A Glossary of Phonology, Edinburgh University Press.
-   Catford, J. C.1988. A Practical Introduction to Phonetics, Oxford: Clarendon Press.
-   Catford, J. C.2001. A Practical Introduction to Phonetics, 2nd edition, New York: Oxford University Press.
-   Crystal, David.1992. .An Encyclopedic Dictionary of Language and Languages, Blackwell.
-   Crystal, David. 2003. .A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Blackwell.
-   Crystal, David.2008. A Dictionary of Linguistics and Phonetics, 6th ed, Oxford: Blackwell.
-   Kenstowicz, M and Charles Kisseberth.1979. Generative Phonology: Description and Theory, New York: Academic Press Inc.
-   Kenstowicz, M and Charles Kisseberth.1979. anIntroduction to Phonology, Essex: London.
-   Kenstowicz, M.1994. Phonology in Generative Grammer, Oxford: Blackwell.
-   Kul, Ma5gorzata.2007. The Principle of Least Effort Within the Hierarchy of Linguistic Preferences: External Evidence from English, Ph.D.dissertation, Poznan, Adam Mickiewicz Universiry.
-   McCarthy, J.1988. Feature Geometry and Dependency: A review, Phonetica.
-   Nespor, M. & I. Vogel.1986. Prosodic Phonology, Foris: Dordrecht.