امرسون و سعدی: ارتباطی به واسطۀ زبان میانجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه بوعلی سینا،همدان، ایران

10.22084/rjhll.2025.30270.2353

چکیده

این مقاله به ترجمه ­ها و تأثیرپذیری­ های امرسون از اشعار سعدی می ­پردازد. در گام اول ترجمه­ ها­ی امرسون از اشعار سعدی، که در آثار مختلف او پراکنده است، یکجا گردآوری، اصل فارسی آن­ ها پیدا و از منظر آندره لفور بررسی شده است. در گام دوم، این مقاله می­ کوشد که این مطالعه را یک گام جلوتر ببرد و تأثیر این ترجمه ­ها را از دیدگاه زیگبرت پراور بر برخی از اشعار امرسون بررسی کند. در مقایسه با حافظ، امرسون به مراتب اشعار بسیار کمتری از سعدی ترجمه کرده است. اگر از تک بیت ­ها، که در خلال آثار عمدتاً منثور او آمده، بگذریم امرسون نُه قطعه از اشعار سعدی - برگرفته از بوستان، گلستان، غزلیات و قصاید- را ترجمه­ کرده است. این ترجمه ­ها کامل نیستند، یعنی امرسون بر آن نبوده که تمام ابیات یک قصیده، غزل یا قطعه را ترجمه کند، بلکه به مصلحت ­دید خودش ابیاتی چند از آن ­ها را برگزیده و ترجمه کرده است. از دیرباز امرسون ­پژوهان بر این باور بوده ­اند که شعرسرایی امرسون بعد از آشنایی ­اش با شعر فارسی به نحو چشمگیری پیشرفت کرده است. به علاوه، این اشتغال به شعر فارسی صبغه ­ای ایرانی به آثار اصیل امرسون بخشیده است و گاه کار چندان دشوار است که به سخنی می ­توان گفت کدام شعر از فارسی ترجمه شده و کدام به انگلیسی سروده شده است. با این همه، در مجموعه اشعار امرسون سه، و به اعتباری چهار، قطعۀ کوتاه وجود دارد که وی آن­ ها را تحت تأثیر مطالعۀ آثار سعدی و ترجمه ­هایی که از برخی اشعار او انجام داده سروده است. این قطعات عبارتند از: سکوت، راز، پایان و روزها.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • امرسون، رالف والدو (1402). «مقدمه بر چاپ آمریکایی گلستان». ترجمۀ مصطفی حسینی. بخارا. شمارة 158: 426-439.
  • جهانپو‌ر، فرهنگ (1364). «سعدی و امرسون». ایران‌نامه. سال سوم، شمارة 4، تابستان 1364.
  • حدادی، محمود (1384). «ژوزف فون هامر پورگشتال». در آیینۀ آب. به کوشش بهمن نأمور مطلق. تهران: همشهری، 39- 53.
  • سمرقندی، دولتشاه (1382). تذکرۀ­الشعراء. تصحیح ادوارد براون. تهران: انتشارات اساطیر.
  • قادری، بهزاد (1378). «تأثیر ادبیات فارسی بر نهضت تعالی­گرایی آمریکا». نشریۀ دانشکدۀ ادبیات کرمان. ش. 6 و 7: 1- 23.
  • کلینتون، جروم (1363). «نفوذ سعدی بر بزرگترین شاعران آمریکا در قرن نوزدهم میلادی». کیهان فرهنگی، ش. 10: 26 - 28.
  • یوسفی، غلامحسین (1377). گلستان سعدی، تهران: انتشارات خوارزمی.
  • یوسفی، غلامحسین (1379). بوستان سعدی، تهران: انتشارات خوارزمی.
  • Akrami, R. (2016). “Emerson and Saadi: Genetics of a Re-written Grief”. International Conference on Oriental Studies, Persian Literature and History.
  • Aminrazavi, M. (2007). The Wine of Wisdom: The Life, Poetry and Philosophy of Omar Khayyam. London: Oneworld Publications.
  • Aminrazavi, M. (2014). Sufism and American Literary Masters. New York: Suny Press.
  • Ekhtiyar, M. (2014). “The Chronological Development of Emerson’s Interest in Persian Msticism” in Sufism and American Literary Masters. New York: Suny Press.
  • Emerson, R. W. (1847). Poems.
  • Emerson, R. W. (1865). The Gulistan or Rose garden, tr. by Francis Gladwin, Boston: Ticknor and Fields.
  • Emerson, R. W. (1903-4). Works, ed. E. W. Emerson, vol. Boston.
  • Emerson, R. W. (1909-14). The Journals, ed. E. W. Emerson, vol. Cambridge, Mass.
  • Emerson, R. W. (1994). Ralph Waldo Emerson: Collected Poems and Translations. (eds.) Harold Bloom and Paul Kane. ‎Library of America.
  • Lefevere, A. (1975). Translating Poetry: Seven Strategies and a Blueprint. Amsterdam: Van Gorcum.
  • Morris, S. & Joel Porte. (2001). Emerson's Prose and Poetry: A Norton Critical Edition. Publisher: ‎ W. Norton & Company.
  • Obeidat, M. (2014). “Ralph Waldo Emerson and the Muslim Orient” in Sufism and American Literary Masters. New York: Suny Press.
  • Prawer, S. (2011). Comparative Literary Studies: An Introduction. London: Gerald Duckworth & Co. Ltd.
  • Wayne, T. K. (2010). Critical Companion to Ralph Waldo Emerson: A Literary Reference to His Life and Work. New York: Facts on File.
  • Yohannan, J. D. (1943). “Emerson’s Translations of Persian Poetry from German Sources”, American Literature 14/4, January 1943, pp. 407-420.
  • Yohannan, J. D. (1943). “The Influence of Persian Poetry upon Emerson’s Work,” American Literature 15/1, March 1943, pp. 25-41.
  • Yohannan, J. D. (1977). Persian Poetry in England and America: A Two Hundred Year History, Persian Studies Series 3, Delmar, N.Y.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار