3
بخش زبان‌های خارجی و زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
4
دانشیار زبان شناسی دانشگاه شیراز
10.22084/rjhll.2024.29791.2339
چکیده
در پژوهش حاضر به بررسی سیر تحول زایایی وندهای «-ا، -گر و –َنده» با رویکردی تاریخی و پیکره‌بنیاد پرداخته شد. هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سؤال‌ها بود: 1- سیر تحول زایایی وندهای «-ا، -گر و -َنده» در پیکرۀ موردنظر، از قرن چهارم تا دورۀ معاصر به چه صورتی بوده است؟ 2- در دورۀ معاصر کدام‌یک از این وندها زایاتر و کدام‌یک غیرزایاتر بوده‌اند؟ برای انجام این مطالعه، پیکره‌ای از کتاب‌های تاریخی استفاده شده‌اند. وندهای «-ا، -گر و -َنده» به‌عنوان وندهای عامل‌ساز در زبان فارسی استفاده می‌شوند و دلیل انتخاب آن‌ها برای تحقیق حاضر، همین مفهوم مشترک بوده است. واژه‌های حاوی وندهای موردنظر با استفاده از نرم‌افزار انت-کانک استخراج و بررسی شدند. نتایج نشان می‌دهد که سیر تحول وندهای مزبور نامنظم بوده و به‌صورت صعودی یا نزولی نبوده است. در دورۀ معاصر پسوند «-َنده» نسبت به دو وند دیگر زایایی بیشتری دارد.
)