وام‌گیری صرفی زبان اویغوری از زبان فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات چینی دانشگاه اصفهان

2 عضو هیأت علمی گروه زبان شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

مقاله حاضر به بررسی وام ­گیری نظام صرفی فارسی از سوی زبان اویغوری می­ پردازد. برای این منظور ده وند اشتقاقی زایای زبان فارسی انتخاب شدند و واژه ­های مشتق از آن ها در زبان اویغوری استخراج شد. با استفاده از معیار گاردانی (۲۰۱۸) در تمییز وام ­گیری صرفی از وام ­گیری واژگانی، واژه ­های استخراج شده در چهار مقوله دسته­ بندی شدند. مقوله ­های اول و دوم شامل واژه ­هایی هستند که در هر دو زبان وجود دارند و لذا حاصل وام ­گیری واژگانی در نظر گرفته می ­شود. مقوله سوم شامل واژه ­هایی می­ شود که با این‌که پایه­ هایشان فارسی است اما واژه مشتق جزو واژگان فارسی نیست. واژه ­های مقوله چهارم پایه ­های غیرفارسی دارند. طبق معیار به‌کار رفته، واژه ­هایی متعلق به دو مقوله سوم و چهارم نشان­ از وام­ گیری صرفی دارند. با تحلیل داده ­ها مشخص می­ شود که وام­ گیری صرفی از نوع اشتقاقی از زبان فارسی در اویغوری بسیار رایج است، به‌طوری‌که از ده وند مورد بررسی همه در تولید واژه ­هایی با پایه­ های فارسی نقش دارند. در این میان دو پسوند «-گر» و «-دان» با افزوده شدن به پایه ­های اویغوری قوی­ ترین شواهد را به‌دست می­ دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • اموتی، فریدن (2009). «وام واژه‌های فارسی در زبان اویغوری و تغییرات آوایی آن»، ارومچی: مجله پژوهشی دانشگاه شین جیانگ، دوره اول: 87-102(چینی) 帕丽旦·阿木提《论维吾尔语中的波斯语借词及其音变》新疆大学学报 , 2009年 01期
  • انوری، حسن (۱۳۸۱). فرهنگ بزرگ سخن، (۸ جلدی)، تهران: سخن.
  • بدیعی، نادره (1377). فرهنگ واژه‌های فارسی در زبان اویغوری چین، تهران: نشر بلخ وابسته به بنیاد نیشابور.
  • رحمان، عبدالرحیم (2002). «تأثیرات زبان فارسی بر واژگان اویغوری»، ارومچی: مجله پژوهش‌های مناطق غربی، شماره 92: 128-135(چینی)（阿不都热依木热合曼《波斯语对维吾尔语词汇的影响》[J],西域研究，2002,93）
  • کریم، عبدالولی (2008). «نگاهی بر تاریخ روابط فرهنگی ایران و اویغور با تکیه بر آثار ترجمه شده»، پکن: ترجمه نژادها، شماره 68: 71-76 (چینی)（阿布杜都外力·克热木《从文学翻译看波斯与维吾尔族的文化交流》，民族翻译，2008，58，71-76页）
  • گروه نویسندگان (2006). فرهنگ لغت بزرگ اویغوری- چینی، پکن: انتشارات نژادها(چینی) 维汉大词典,民族出版社,新疆维吾尔自治区语言文字工作委员会 编 ，2006
  • Bauer, L. (2004). The function of word-formation and the inflection-derivation distinction. In H. Aertsen, M. Hannay, & R. Lyall (Eds.), Words in their places: A festschrift for J. Lachlan Mackenzie (pp. 283–292). Amsterdam: Vrije Universiteit.
  • Gardani, F. (2018). “On morphological borrowing”. Language and Linguistics Compass, 12(10): 1–17.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار