ترجمه با وجود این‌که فرآیندی یک سویه است اما نوعی جدال دائمی با زبانی دیگر و مقاومت دو نیروی زبانی برابر یکدیگر است که هرکدام ساختار و ویژگی های زبانشناختی خاص خود را دارد. در طی این فرآیند، مترجم همواره می کوشد متنی را دوباره ساماندهی کند تا تمامیتی اندام وار یابد. ترجمه در ادوار مختلف به شیوه ها و رویکردهای مختلفی به منصّه ظهور نشسته است. ارتباط تنگاتنگ و ناگسستنی میان ادبیات و فرهنگ عربی و فارسی سبب پدیدارشدن متون ترجمه ای پرشماری از عربی به فارسی و بالعکس گشته است که زمینه مناسبی را برای پژوهش فراهم می کند. حوزه ترجمه میان این دو زبان از دیرباز تاکنون از رونق به سزایی برخوردار بوده است. ترجمۀ متون ادبی همچون مرزبان نامه، یکی از پویاترین جریان های ادبی در دوران کهن بوده است. آثار پرشماری در گونه های مختلف از عربی به فارسی و بالعکس ترجمه شده اند و از این رهگذر کتاب های مختلفی پدید آمده اند که از جهت ادبی سبک ساز و تأثیر‌گذار بوده اند. از سوی دیگرارتباط تنگاتنگ میان زبان و ادبیات فارسی و عربی باعث دادوستدهای پرشماری بین این دو زبان شده که ترجمۀ کتاب «مرزبان نامه» سعدالدین وراوینی توسط ابن عربشاه در سدۀ نهم از جمله آنها است. پژوهش پیشرو با روش توصیفی تحلیلی و با هدف ارزیابی ترجمۀ ابن عربشاه در میزان بهره گیری از وام واژه های فارسی سامان یافته است. برآیند پژوهش نشان داد ابن عربشاه در ترجمه خود به کاربست وام واژه های فارسی اهتمام خاصی ورزیده و این وام واژه ها باعث غرابت ترجمه او نشده است، اما با توجه به ساختار متفاوت دو زبان فارسی و عربی، وام گیری هایی که در سطح اصطلاحات و امثال داشته نه تنها از خوانایی متن او کاسته بلکه خواننده عرب زبان را در فهم معنا نیز دچار مشکل نموده است.
زیدان، جرجی (1983). تاریخ آدابِ اللغة العربیة، بیروت: دار مکتبة الحیاة.
سعیدان، اسماعیل (1387). اصول و روش کاربردی، ترجمه. تهران: رهنما.
شقاقی، ویدا (1389). مبانی صرف. تهران: سمت.
صفوی، کوروش (1374). «واژههای قرضی در زبان فارسی»، نامه فرهنگ، نشریه علوم اجتماعی، شماره 19. صص 96-111.
طاهری، اسفندیار (1395). «ریشهشناسی چند واژة کهن از گویشهای ایرانی»، نشریه زبان فارسی و گویشهای ایرانی، سال اول، دورة اول، شماره پیاپی 1: 151-168.
طبیبیان، سید حمید (1386). فرهنگ فرزان، تهران: فرزان روز.
عبدالرحمن، شمس‌الدین بن محمد (1354). الضوء اللامع لأهل القرن التاسع، المجلد الأول. القاهره: مکتبه القدس.
عمید، حسن (1389). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیر کبیر.
فاست، پیتر (1397). ترجمه و زبان. ترجمه: راحله گندمکار. تهران: نشر علمی.
فرحزاد، فرزانه (1394). فرهنگ جامع مطالعات، ترجمه. تهران: نشر علمی.
کفافی، عبدالسلام (1972). فی الأدب المقارن، بیروت، دار النهضه العربیه.
ماندی، جرمی (1397). معرفی مطالعات ترجمه (نظریهها و کاربردها)، ترجمه علی بهرامی و زینب تاجیک، ویراست چهارم، تهران: رهنما.
نظری، علیرضا (1394). «تداخل زبانی و دگرگونی معنایی وامواژههای عربی و جنبههای تأثیر آن بر ترجمه از عربی»، مجله پژوهشهای ترجمه در زبان و ادبیات عربی، سال5، شماره 13: 85-106.
نیومارک، پیتر (1382). دوره آموزش فنون ترجمه. ترجمه: منصور فهیم و سعید سبزیان. تهران: رهنما.
وراوینی، سعدالدین (1376). مرزباننامه. چاپ سوم. تهران: اساطیر.
مسبوق, سید مهدی, & غفاری, سولماز. (1403). بازنمایی گونه‌های وام‌گیری در ترجمه ابنعربشاه از مرزباننامه. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 14(27), 105-125. doi: 10.22084/rjhll.2024.28623.2295
MLA
سید مهدی مسبوق; سولماز غفاری. "بازنمایی گونه‌های وام‌گیری در ترجمه ابنعربشاه از مرزباننامه". پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 14, 27, 1403, 105-125. doi: 10.22084/rjhll.2024.28623.2295
HARVARD
مسبوق, سید مهدی, غفاری, سولماز. (1403). 'بازنمایی گونه‌های وام‌گیری در ترجمه ابنعربشاه از مرزباننامه', پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 14(27), pp. 105-125. doi: 10.22084/rjhll.2024.28623.2295
VANCOUVER
مسبوق, سید مهدی, غفاری, سولماز. بازنمایی گونه‌های وام‌گیری در ترجمه ابنعربشاه از مرزباننامه. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 1403; 14(27): 105-125. doi: 10.22084/rjhll.2024.28623.2295
)