Polysemy of the prefix "hæm-" in Construction Morphology

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor of General Linguistics ,Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

2 PhD Student of General Linguistics, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

Abstract

The prefix "hæm-" in Persian forms a noun, an adverb or an adjective by connecting to the bases such as nouns and adverbs. In this article, which is written in the framework of construction morphology, Booij (2010), the semantic domains of more than 500 derived gathered from Bijankhan corpus and some Persian dictionaries words with the prefix "ham-" have been investigated. Then, the schemas, subschemas and inheritance tree of them have been presented and analyzed. According to the results of this research, the prefix "ham-" has five semantic domains and 14 different meanings and functions; so it has multiple meanings. This polysemy can be explained at the level of constructional abstract schemas and as a result it is called constructional polysemy. Examining these derived words has shown that the prefix "hæm-" has more of an adjective-forming and noun-forming function than an adverb forming function.

Keywords

Main Subjects


  • ابوالقاسمی، محسن (1392). دستور تاریخی زبان فارسی، سازمان مطالعات و تدوین کتب علوم انسانی. دانشگاه­ها (سمت). چاپ دهم.
  • احمدی شاد، شاهین؛ کریمی، یادگار؛ کریمی دوستان، غلامحسین؛ غلامی، وحید (1401). «انضمام در کردی اردلانی: رقابت صرف و نحو». پژوهشنامه ادبیات کردی. دوره 8، شماره 1: 157-139.
  • افراشی، آزیتا (1387). «نگاهی به شفافیت و تیرگی معنایی در سطح واژه­های مرکب». متن پژوهی ادبی، دوره 4، شماره 9: 61-74.
  • افراشی، آزیتا؛ رضایی، حمید (1393). «شفافیت و تیرگی معنایی و صرفی در واژه­های غیربسیط زبان فارسی». پازند، سال 10، شماره 39: 9-23.
  • باطنی، محمدرضا (1356). کلمات تیره و شفاف، بحثی در معناشناسی(2). سخن، شماره 26.
  • باطنی، محمدرضا (1371). فرهنگ معاصر انگلیسی- فارسی. تهران: واحد پژوهش فرهنگ معاصر.
  • بامشادی، پارسا و قطره، فریبا (1396). «چندمعنایی پسوند «-ی» فارسی: کندوکاوی در چارچوب ساختواژة ساختی». دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 8، شماره: 7: 256-289.
  • بامشادی، پارسا؛ انصاریان، شادی و داوری اردکانی، نگار (1397). «چندمعنایی پسوند «-انه» فارسی: رویکرد ساختواژه ساختی». مطالعات زبان و گویش‌های غرب ایران. سال ششم، شماره 22: 22-38.
  • بدیعی، مرضیه؛ علی‌نژاد، بتول (1400). «دستکاری و مطالعه ادراکی جملات خبری به سوالی بله/ خیر با استفاده از دو الگوی شیب و همزمان سازی-کپی برداری». پژوهش‌های زبان شناسی تطبیقی، 11(22 ): 311-328.
  • البرزی ورکی، پرویز (1388). زبانشناسی جمله، نگاهی جامع به مسائل زبان. تهران پایزه.
  • بهرامی خورشیدی، سحر و نامداری، اسما (1397). «بررسی افعال پیشوندی در زبان فارسی از منظر صرف ساخت». فصلنامه مطالعات زبان­ها و گویش­های غرب ایران، سال هفتم، شماره 22: 35-55.
  • راستار، گویوا (1347). دستور زبان فارسی میانه. ترجمه دکتر ولی الله شادان. انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  • رفیعی، عادل (1391). «صرف ساخت محور: شواهدی از فرایندهای واژه­سازی در زبان فارسی». مجموعه مقالات دانشگاه علامه طباطبایی: سال 1391، شماره 280: 336-327.
  • رفیعی، عادل (1392). «مفهوم عامل در واژه‏های مشتق زبان فارسی». نشریه پژوهش­های زبان شناسی. سال چهارم، شماره 2، پیاپی 7: 19-32.
  • سامعی، حسین و تفسیری، ملیحه (۱۳۹۳). الگوی ساخت واژه در زبان فارسی. تهران: فرهنگسرای زبان و ادب فارسی.
  • شقاقی، ویدا (1386). مبانی صرف. تهران: انتشارات سمت.
  • طباطبایی، علاءالدین (1394). «پیشوندهای زبان فارسی امروز (3)». نامه فرهنگستان. سال پانزدهم، شماره 2: 207-222.
  • فرشیدورد، خسرو (1390). دستور مختصر تاریخی زبان فارسی. تهران، نشر خاشع، چاپ دوم.
  • کلباسی، ایران (1369). «نقش‌های «هم» در فارسی امروز». زبان شناسی، 7(2)، 56-58.
  • Aronoff, M. (2007). "In the beginning was the word". Language, 83: 803- 830.
  • Bauer, L. (1983). English Word Formation. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Bauer, L. (1996). Introducing Linguistics' Morphology, Edinburgh, Edinburgh University press.
  • Bauer, L. (2004). The Borderline between Derivation and Compounding in Morphology and Its Demarcation. Selected papers from the 11th morphology meeting, edited by Volfgang U. Dressler et al. Joh Benjamins Publishing Co.
  • Blevins, J, O. (2006). "Word-Based morphology". Journal of linguistics, 42: 531-573.
  • Bochner, H. (1993). Simplicity in generative morphology. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.
  • Booij, G. (1997)."Autonomous Morphology and paradigmatic relations". In Yearbook of Morphology, 1996. 35-53.
  • Booij, G. (2000). "Inflection and derivation". In G. Booij,C. Lehmann, & J. Mugdan (Eds.), Morphologie/morphology (pp. 360–369). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Booij, G. (2005). "Compounding and derivation: evidence for Construction Morphology". Online publication at: https://www.researchgate. net/ publication/ 289568818.
  • Booij, G. (2007a). The grammar of words: An introduction to linguistic morphology (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press.
  • Booij, G. (2007b). "Polysemy and construction morphology". Leven met woorden. F. Moerdijk, A. v. Santen and R. Tempelaars. Leiden, Instituut voor Nederlandse Lexicologie: 355-364.
  • Booij, G. (2010). Construction Morphology. Oxford: Oxford University Press.
  • Booij, G. (2013). "Morphology in Construction Grammar". In T. Hoffmann & G. Trousdale (eds.), The Oxford Handbook of Construction Grammar (pp. 255-274). Oxford: Oxford University Press.
  • Booij, G., and Hüning, M. (2014). "Affixoids and constructional idioms". In R. Boogaart, T. Colleman and G. Rutten (eds.), Extending the scope of Construction Grammar (pp. 77-105). Berlin: De Gruyter Mouton.
  • Bybee, J. (1995). "Regular morphology and the lexicon". Language and Cognitive Processes. 10.425-55.
  • Hannan, S. and Zolfa Imani (2022). "Exploring the Semantic Aspects of Persian Compounds made by ᴂfkᴂn (Cast): A Construction Morphology Approach Facta Universitatis Series:" Linguistics and Literature in Facta Universitatis: Series Linguistics and Literature. 20(1):17-26.
  • Harlley, Heidi (2007). English words: a linguistics introduction. Oxford: Blackwell.
  • Jackendoff, R. (1975). "Tough and the Trace Theory of Movement Rules". Linguistic Inquiry, Vol. 6, No. 3 (summer, 1975), pp. 437-447.
  • Johnson, M. (1990). The body in the mind: the bodily basis of meaning, imagination and reason. Chicago, Chicago University Press.
  • Julien, M. (2002). Syntactic heads and word formation. Oxford: Oxford University Press.
  • Kempf, L. (2016). "Modeling polyfunctional word formation patterns. A Construction Morphology account of adjectival derivation in the history of German." Skase Journal of Theoretical Linguistics 13(2): 140-163.
  • Lieber, R. (2004). Morphology and lexical semantics. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Lieber, R. (2009). Introducing Morphology. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Nyberg, H. (1974). A Manual of Pahlavi II. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.
  • Paul, H. (1880). Prinzipien der Sprachgeschichte. Halle: Max Niemeyer.
  • Pounder, Amanda. (2000). Processes and paradigms in word-formation morphology. Berlin & Boston, MA: De Gruyter.
  • Van Marle, J. (2000). Paradigmatic and syntagmatic relations. Morphology. An international handbook on inflection and word formation, 1, ed. by G. Booij, C. Lehmann, J. Mugdan & i.c.w.W.K.a.S. Skopeteas, 225-34. Berlin/ New York: De Gruyter.