Evidential adverbs of goftan ‘say’ in Persian: A grammaticalization account

Document Type : Research Paper

Author

Lecturer at Allied Medicine Faculty, Tehran University of Medical Sciences

Abstract

Based upon Aikhenvald (2004), there are, in every language, means for showing information source namely, “evidential means”. The present contribution will portray, from a diachronic perspective and with reference to Grammaticalization Dimensions Model the birth of evidential adverbs of goftan ‘to say’ in Persian. Built on a corpus of documents it is argued that the widely-used evidential adverb guyâ ‘apparently’ in New Persian has developed through grammaticalization of the evidential adverb gu?iyâ (gu?i) ,’apparently’, undergoing the 3rd degree of grammaticalization in the late centuries of ENP. It is then exhibited that the aforementioned evidential adverb has in turn rose through grammaticalization of the clause to gu?i ‘you say’, undergoing the 2nd degree of grammatialization. The evidential adverbs of ‘say’ origin in Persian have definitely not undergone affixation through grammaticaliation, be that as it may, they are certain proofs for a recursive grammaticalization cline from sentence to adverb.

Keywords


-  اخوان ثالث، مهدی (1335). زمستان، تهران: انتشارات زمان.
-  امیدواری، آرزو و ارسلان گلفام (1394). «بررسی ارتباط گواه­نمایی زبانی با شخصیت­پردازی در فیلم­نامه: با استناد به فیلم­نامه جدایی نادر از سیمین»، زبان و زبان­شناسی، دوره یازدهم، شماره 21.
-  امیدواری، آرزو و گلفام، ارسلان (1396). «بررسی گواه­نمایی در زبان فارسی: رویکردی رده­شناختی»، جستارهای زبانی، دوره هشتم، شماره 1.
-  انوری، محمدبن محمد (1376). دیوان انوری (دوره دو جلدی). به اهتمام محمد تقی مدرس رضوی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
-  بهار، محمدتقی (1394). دیوان اشعار ملک­الشعرای بهار، (دوره دو جلدی)، به کوشش چهرزاد بهار، تهران: انتشارات توس.
-  بیدل دهلوی، میرزا عبدالقادر (1388). دیوان ابوالمعانی میرزا عبدالقادر بیدل دهلوی، چاپ سنگی نسخه خطی شماره 3656 کتابخانه رضا، به کوشش علیرضا قزوه، تهران: شرکت تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر.
-  بیهقی، ابوالفضل (1396). تاریخ بیهقی، به تصحیح علی اکبر فیاض، تهران: هرمس.
-  جویای تبریزی، داراب بیگ (1378) دیوان جویای تبریزی، به اهتمام پرویز عباسی داکانی، تهران: نشر برگ.
-  حافظ شیرازی، شمس­الدین محمد (1371). دیوان، به تصحیح غنی - قزوینی، تهران: انتشارات ققنوس.
-  حزین لاهیجی، شیخ علی­بن ابی­طالب (1375). دیوان حزین لاهیجی، به تصحیح معصومه سالک، تهران: میراث مکتوب.
-  خاقانی شروانی، افضل­الدین بدیل بن علی (1395). دیوان خاقانی شروانی، با مقدمه بدیع­الزمان فروزانفر، تهران: مؤسسه انتشارات نگاه.
-  داوری، شادی و نغزگوی‌کهن، مهرداد (1396). افعال معین در فارسی: رویکرد دستوری­شدگی، تهران: نشر نویسه پارسی.
-  دهخدا، علی اکبر (1377). لغت­نامه دهخدا (دوره کامل)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-  دهلوی، امیرخسرو (1398). دیوان امیرخسرو دهلوی، با مقدمه و تصحیح محمد روشن، تهران: مؤسسه انتشارات نگاه.
-  راسخ مهند (1388). گفتارهایی در نحو، تهران: نشر مرکز.
-  راشد محصل، محمدتقی (1389). دینکرد هفتم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  رضاتی، والی و مژگان نیستانی (1395). «تمایز گواه­نمایی و وجهیت معرفتی بر اساس رفتار قیدهای زبان فارسی»، پژوهش­های زبانی، سال 7، شماره 1.
-  رضی­الدین آرتیمانی (1389). دیوان رضی­الدین آرتیمانی، به کوشش وحید سمنانی، تهران: انتشارات سنایی.
-  رودکی، جعفربن محمد (1373). دیوان رودکی سمرقندی، به تصحیح سعید نفیسی و یوسیف سامویلوویچ، تهران: انتشارات نگاه.
-  سعدی شیرازی، مصلح­بن عبدالله (1372). کلیات سعدی، به کوشش محمدعلی فروغی، تهران: امیرکبیر.
-  صادقی، علی­اشرف (1394). «صامت «ث» در زبان فارسی و پهلوی»، فرهنگ­نویسی،شماره 9: 3-44.
-  عطار نیشابوری، شیخ فریدالدین (1373). پندنامه،تصحیح سیلوستر دوساسی، ترجمه ع. روح­بخشان، تهران: اساطیر.
-  عمان سامانی، نورالله بن عبدالله (1382). دیوان عمان سامانی،تهران: انتشارت فرارو.
-  عنصری، حسن بن احمد (1363). دیوان عنصری بلخی، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: کتابخانه سنایی.
-  فردوسی، ابوالقاسم (1386). شاهنامه فردوسی، ویراستار: جلال خالقی مطلق، چاپ هشتم، نیویورک: بنیاد میراث ایران.
-  قبادیانی، ناصر خسرو (1357). دیوان اشعار حکیم ناصر خسر قبادیانی، به اهتمام مجتبی مینوی و مهدی محقق، تهران: شعبه تهران مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل.
-  کسایی مروزی، مجدالدین ابوالحسن (1396). دیوان حکیم کسایی مروزی، به کوشش محمدباقر نجف زاده بارفروش، تهران: نشر زوار.
-  محتشم کاشانی، کمال­الدین علی (1376). دیوان محتشم کاشانی، به کوشش مهرعلی گرگانی، تهران: سنایی.
-  مدبری، محمود (1370). شرح احوال و اشعار شاعران بی‌دیوان در قرن­های 3 و 4 و 5 هجری قمری، تهران: پانوس.
-  مکنزی، دیوید نیل (1390). فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمه: مهشید میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-  مولانا، جلال­الدین محمد بلخی (1387). غزلیات شمس تبریز، مقدمه، گزینش و تفسیر: محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: انتشارات سخن.
-  نظیری نیشابوری، محمدحسین (1389). دیوان نظیری نیشابوری، به کوشش محمدرضا طاهری، تهران: انتشارات نگاه.
-  نغزگوی‌کهن، مهرداد (1389). «چگونگی شناسایی موارد دستوری­شدگی»، مجلۀ پژوهش­های زبان و ادبیات تطبیقی، ش2: 149-165.
-  نغزگوی‌کهن، مهرداد (1395) زبان فارسی در گذر زمان (مجموعه مقالات)، تهران: کتاب بهار.
-  ﻧﻐزﮔﻮیﻛﻬﻦ، ﻣﻬﺮداد (1387). «ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاﻳﻨﺪ دﺳﺘﻮریﺷﺪﮔﻲ در ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ»، دﺳﺘﻮر: وﻳﮋه ﻧﺎﻣﺔ ﻧﺎﻣﺔ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎن، 24: 3-4.
-  Aikhenvald, A. & Dixon R.M.W (eds.) (2003). Word: a cross-linguistic typology. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Aikhenvald, A. (2004). Evidentiality, Oxford: Oxford University Press.
-  Aikhenvald, A. (2018). “Evidentiality: The Framework”, In: The Oxford Handbook of Evidentiality, Edited by Alexander Y. Aikhenvald. Oxford: Oxford University Press.
-  Boas, F. (1938). “Language”. In: F. Boas (ed.) General Anthropology. Boston, New York: D.C. Heath and company.
-  Chappelle, H (2008). “Variation in the grammaticalization of complementizers from verba dicendi in Sinitic languages”, Linguistic Typology, 12: 45-98.
-  Dall’Aglio-Hattnher, Marize Mattos (2017). “Evidential subtypes and tense systems in Brazilian Native Languages”. D.E.L.T.A. 33: 159-86.
-  Davari, Shadi & Mehrdad Naghzguy-Kohan (2017). “The grammaticalization of progressive aspect in Persian”, In: The Grammaticalization of Tense, Aspect, Modality and Evidentiality: A Functional Perspective. Hengeveld, Kees, Narrog, Heiko and Olbertz, Hella (Eds). Series: Trends in Linguistics. Studies and Monographs. Amsterdam: De Gruyter.
-  Ha Yap, Foong, Yi Deng & Marco Caboara (2017). “Attitudinal nominalizer(s) in Chinese: Evidence of recursive grammaticalization and pragmaticalization”. Lingua 200: 1-21.
-  Heine, B & Thomas Stolz (2008). “Grammaticalization as a creative process”. Language Typology and Universals. 61(4): 362-357.
-  Heine, B & Ulrike Claudi & Friederike Hünnemeyer (1991). Grammaticalization: A Conceptual Framework. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Heine, B. (1993). Auxiliaries: Cognitive Forces and Grammaticalization. Oxford: Oxford University Press.
-  Heine, B. (2013). “On discourse markers: grammaticalization, pragmaticalization, or something else?” Linguistics. 51 (6):1205-1247
-  Hopper, P. & Traugott, E.C. (2003). Grammaticalization. 2nd edn. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Johnston, Trevor & Adam Schembri (2010). “Variation, Lexicalization and Grammaticalization in signed languages”. LANGUAGE ET SOCIÉTÉ. No 131: 19-35.
-  Lehmann, Christian (2002). Thoughts on grammaticalization.2nd edn. Seminar für sprachwissenschaftt der Universität.
-  Mackenzie, D.N. (1971). A CONCISE PAHLAVI DICTIONARY, London: Oxford University Press.
-  Mathews, P.H. (1981). Syntax. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Narrog & B. Heine (2011). “Introduction”. In: The Oxford Handbook of Grammaticalization. Heiko Narrog & Bernd Heine (eds.). Oxford: Oxford University Press.
-  Narrog, H & Wenjiang Yang (2018). “Evidentiality in Japanese”. In: The Oxford Handbook of Evidentiality. Edited by Alexander Aikhenvald. Oxford: Oxford University Press
-  Palmer, F.R (1986). Mood and Modality. Cambridge: Cambridge University Press.
-  Palmer, F.R. (1986). Modality and the English Modals. London: Longman.
-  Seinhorst, K (2014). “Phonetics in Functional Discourse Grammar”. Web papers in Functional Discourse Grammar, Issue 87. fon.hum.uva.nl
-  Stausberg, M (2015). “Zarathustra: Post-Gathic Trajectories”. In: The wiley Blackwell Companion to Zoroastrianism. Michael Stausberg, Yuhan Sohrab-Dinshaw Vevaina (eds.). John Wiley & Sons Ltd.
-  Traugott, Elizabeth. C (2015). “Toward a coherent account of grammatical constructionalization”. In: Diachronic Construction Grammar. Johanna Barðdal, Elena Smirnova, Lotte Sommerer and Spike Gildea. John Benjamin Publishing Company.
-  Windfuhr, Gernot L. (1982). “The verbal category of inference in Persian”, In: Monumentum George Morgenstierne. 2: 263-287. Leiden: Brill.