An investigation of Delvari preposition “si”: A relic from an Old Persian preposition or the outcome of grammaticalization?

Document Type : Research Paper

Authors

Persian Gulf University

Abstract

This paper aims at describing the syntax-semantics of a frequent preposition [si] in Delvari and investigating its origin based on the extant evidence. The study shows that [si], as a non-predicative preposition, only hosts an object clitic, while it takes an NP complement, bearing as diverse thematic roles as goal, recipient, benefactive, patinet and purpose in its predicative usage. As to its historical origin, one hypothesis asserts that [si] is the result of phonetic change from an Old Persian preposition [aɵiy], followed by an extension in its meanings and usages. The existence of a phonetically similar preposition with a limited usage in the same meaning as [aɵiy] and the irriversibility of grammaticalization render this hypothesis less tenable. According to the second hypothesis, [si] is the grammaticalized form of the noun [sōg/suy]. Diachronic evidence from the evolution of Persian and the data from regional dialects make the second hypothesis more likely.

Keywords

References

-  آرلاتو، آنتونی، 1384، درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، یحیی مدرسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالات فرهنگی، تهران.
-  استاجی، اعظم، 1383، «توصیف پدیده دستوری شدن در زبان فارسی»، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد.
-  دبیر مقدم، محمد، 1369، «پیرامون «را» در زبان فارسی»، مجله زبانشناسی، س هفتم، ش 1، ص 60-2.
-  دبیر مقدم، محمد، 1392، رده شناسی زبانهای ایرانی، سمت، تهران.
-  حافظ، شمس‌الدین محمد، 1372، آئینه جام: دیوان حافظ همراه با یادداشت‌های استاد مطهری، صدرا، تهران.
-  سعدی، مصلح‌الدین، 1382، غزلیات سعدی، از روی نسخه تصحیح شده محمد علی فروغی، ققنوس، تهران.
-  طباطبایی، علامه سید محمد حسین، 1382، تفسیر المیزان. ترجمه موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم: جلد ۱5.
-  کرد زعفرانلو کامبوزیا عالیه، ملکی مقدم اردشیر، سلیمانی آرزو. ۱۳۹۲. مقایسه فرایندهای واجی همخوان‌های گویش لری بالاگریوه با فارسی معیار جستارهای زبانی (پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی)، ۱۳: ۱۵۱-۱۷۹.
-  کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه و شیرین ممسنی، 1385، «توصیف دستگاه واجی گویش دلواری»، زبان و زبان‌شناسی، 2، 2، 77-93.
-  نغزگوی کهن، مهرداد، 1387، «بررسی فرایند دستوری‌شدگی در فارسی جدید»، دستور، ویژه‌نامه نامه فرهنگستان، 4، 3-24.
-  نغزگوی کهن، مهرداد، 1389، «چگونگی شناسایی موارد دستوری‌شدگی»، مجله پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، 2، 149-165.
-  نغزگوی کهن، مهرداد و محمد راسخ مه‌اند، 1391، «دستوری‌شدگی و بسط استعاری»، پژوهش‌های زبانی، 3، 1، 117-134.
-  واحدی لنگرودی محمد مهدی و شیرین ممسنی، 1383، بررسی پی بست های ضمیری در گویش دلواری، گویش شناسی، ج 1، ش 3، 81-64.
 
-  Croft, W., 2003, Typology and Universals, Cambridge University Press: Cambridge.
-  Dowty, David, 1991, “Thematic proto-roles and argument selection”, Language, 67: 547-619.
-  Foley, William A. &Van Valin, Robert D., Jr. 1984. Functional syntax and universal grammar. Cambridge University Press, Cambridge.
-  Givón, Talmy, 1979, On Understanding Grammar, Academic Press, New York.
-  Gray, Louise Herbert, 1902, Indo-Iranian Phonology: With Special Reference to the Middle and New Indo-Iranian Languages, Columbia University Press, New York.
-  Hagège, C, 2010, Adpositions, Oxford University Press, Oxford.
-  Haig, Geoffrey & Fatemah Nemati, 2013, “Clitics at the syntax-pragmatics interface: The case of Delvari pronominal enclitics”, ICIL5: Bamberg.
-  Haspelmath, Martin, 1993, A Grammar of Lezgian, Mouton de Gruyter: Berlin.
-  Haspelmath, Martin, 1999, “Why is Grammaticalization Irreversible?” Linguistics, 37, 1043-1068.
-  Heine, Bernd, 1992, “Grammaticalization chains”, Studies in Language, 16(2): 335–68.
-  Heine, Brend & Tania Kuteva, 2002, World lexicon of grammaticalization, Cambridge University Press, Cambridge.
-  Heine, Bernd, Ulrike Claudi & Friederike Huennemeyer, 1991, Grammaticalization: A conceptual Framework, University of Chicago Press: Chicago.
-  Hopper, Paul J. & Elizabeth C. Traugott, 2003, Grammaticalization, Cambridge University Press, Cambridge.
-  Jackendoff, Ray, 1990,Semantic structures. MIT Press, Cambridge, MA.
-  Kent, Roland G., 1950, Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon, American Oriental Society, New Haven.
-  Lehmann, Christian,1982, Thoughts on Grammaticalization: A programmatic Sketch, Vol. I. Arbeiten des Kölner Universalien-Projekts, Nr. 48. Köln.11.
-  Levin, Beth & Malka Rappaport Hovav, 2005, Argument Realization, Cambridge University Press, Cambridge.
-  MacKenzie, D. N. 1971, A concise Pahlavi dictionary, Oxford University Press: London.
-  Mamasani, Shirin, 1380 [2005], “A Morphosyntactic Description and Analysis of Pronominal Clitics in Delvari Dialect” M.A Thesis, Tarbiyat Modarres University, Tehran.
-  Meillet, Antoine, 1948 [1912], L’evolution des forms grammaticales, Linguistique General et Linguistique Historique, 130-48, Paris Champion.
-  Pollard, Carl & Ivan A. Sag, 1987, Information-based Syntax and Semantics, Volume 1: Fundamentals, CSLI Publications, Stanford.
-  Siewierska, Anna, 2004, Person, Cambridge: CUP.
-  Traugott, Elizabeth C. & Heine, Bernd (eds), 1991, Approaches to grammaticalization, Vol 1, John Benjamins, Amsterdam.
-  Van Valin, Robert D., ed., 1993, Advances in Role and Reference Grammar, John Benjamins, Amsterdam.
 

Files

Share

How to cite

Statistics