سبک‌شناسی ویژگی های صرفی نثر تاریخ بیهقی و مقایسة آن با فارسی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه زنجان

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زنجان

3 دانشیار دانشگاه زنجان

چکیده

در این تحقیق که یک مطالعۀ درزمانی و همزمانی است، به سبک‌شناسی ویژگی­های صرفی نثر تاریخ بیهقی پرداخته‌ایم و سپس نتایج پژوهش را با ویژگی­های صرفی نثر فارسی معاصر مقایسه کرده‌ایم. در مقایسة ویژگی­های صرفی نثر این دو دوره دیده می‌شود که زبان فارسی تحولات صرفی زیادی را پشت سر گذاشته است. این تحولات تصریف و واژه‌سازی را شامل می‌شود که به لحاظ تصریف امکانات تصریفی زبان فارسی با گذشت زمان محدودتر شده است و فرآیندهای واژه‌سازی در خصوص افعال پیشوندی به سه صورت حفظ فعل پیشوندی، حذف پیشوند و حذف فعل پیشوندی فعال بوده است و از سوی دیگر در این دو دوره از تعداد و بسامد افعال بسیط و پیشوندی کاسته شده و افعال مرکب جایگزین افعال بسیط و پیشوندی شده است. نیز معلوم می‌شود که برخی از وندهای تصریفی در فارسی معاصر در گذشته کلمة مستقلی بوده است و نیز برخی از وندهای تصریفی باگذشت زمان نقش خود را از دست داده‌اند و به ساخت تیره تبدیل شده‌اند. از نتایج تحقیق حاضر می‌توان در مطالعات تاریخی زبان فارسی و ترسیم جریان تحولات تاریخی زبان فارسی و همچنین در تهیة منابع تاریخی این زبان بهره برد.

کلیدواژه‌ها