بررسی اثربخشی آگاهی واجی بر دانش ریاضی دانش‌آموزان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی زبانشناسی همگانی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

2 دانشیار گروه تخصصی زبانشناسی همگانی، دانشگاه فردوسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، مشهد، ایران

3 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، مشهد، ایران

10.22084/rjhll.2024.28394.2289

چکیده

در این مقاله تأثیر آموزش آگاهی واجی بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایه دوم دبستان مورد بررسی قرار می‌گیرد. از بین دانش‌آموزان دختر پایه دوم دبستان شهر قوچان با میانگین سنی 7.6 سال تعداد 140 نفر انتخاب شدند که 70 نفر به‌عنوان گروه گواه و 70 نفر به‌عنوان گروه آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس آزمون آگاهی واجی دستجردی‌کاظمی و سلیمانی و آزمون ریاضی معلم‌ساخته بر مبنای آزمون استاندارد کی‌مث، از هر دو گروه هم در مهارت آگاهی واجی و هم ریاضی پیش‌آزمون به عمل آمد. سپس گروه آزمایش طی 10 جلسه 30 دقیقه‌ای در معرض آموزش آگاهی واجی قرار گرفت. در نهایت پس از یک وقفه زمانی، مجدداً پس‌آزمون برگزار شد. نتایج نشان می‌دهد که آگاهی واجی بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان دختر پایه دوم تأثیر معنی‌داری دارد که همراستا با پژوهش‌های انجام شده در این زمینه است. اجرای آزمون آگاهی واجی با در نظر گرفتن گروه سنی آن را از سایر پژوهش‌ها متفاوت می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • بهمرد، فرشاد؛ استکی، مهناز و شهریاری احمدی، منصوره (1399). «مقایسه اثربخشی روش دُر و روش ترکیبی (آموزش مستقیم و آگاهی واج‌شناختی) بر علائم نارساخوانی دانش‌آموزان». فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی افراد استثنایی، سال دهم، شماره 39: 198-175.
  • ترابی‌پور، اخترالسادات؛ بهارلویی، ناهید و تذهیبی، مهدی (1390). «بررسی ارتباط مهارت آگاهی واجی و عملکرد ریاضی در دانش‌آموزان پایه اول دبستان». پژوهش در علوم توانبخشی، سال 7، شماره 1.
  • دستجردی کاظمی، مهدی و سلیمانی، زهرا (1389). آزمون آگاهی واج‌شناختی و ویژگی‌های روانسنجی آن، تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
  • دستجردی‌کاظمی، مهدی و سلیمانی، زهرا (1385). «آگاهی واج­شناختی چیست؟»، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال ششم شماره 4، 954-931.
  • فریار، اکبر و رخشان، فریدون (1385). ناتوانایی‌های یادگیری. تهران: نشر میترا.
  • ناجی، الهام سادات؛ شکوهی‌یکتا، محسن و حسن­زاده، سعید (1398). «اثر‌بخشی برنامه آموزشی حافظه فعال بر حافظه فعال واج­شناختی و آگاهی واجی دانش­آموزان نارساخوان: یک مطالعه نوروسایکولوژیک»، فصلنامه علمی پژوهشی عصب­روانشناسی، سال پنجم، شماره4(پیاپی19): 131-140.
  • نوری، نیما و رقیب‌دوست، شهلا (1400). «رابطه ساز و کارهای شناختی و خواندن در کودکان دبستانی با توجه به ماهیت خط فارسی». مجله علم زبان، دوره8، شماره 14، 36-7. doi: 10.22054/ls.2021.54943.1387
  • Alibali, M.W. & DiRusso, A.A. (1999). "The function of gesture in learning to count: more than keeping track”. Cognitive Development, 14(1): 37–56. doi:10.1016/S0885-2014 (99)80017-3.
  • Andin, J., Fransson, P., Rönnberg, J. & Rudner, M. (2015(. “Phonology and arithmetic in the language-calculation network”. Brain Lang. 143: 97–105. https://doi.org/10.1016/j. bandl.2015.02.004.
  • Barrouillet, P., Mignon, M., Thevenot, C.)2008(. “Strategies in subtraction problem solving in children”. Exp. Child Psychol. 99: 233–251. https://doi.org/10.1016/j.jecp. 2007.12.001
  • Booth, J.R., Burman, D.D., Meyer, J.R., Gitelman, D.R., Parrish, T.B., Mesulam, M.M. (2004). “Development of brain mechanisms for processing orthographic and phonologic representations”. Cogn. Neurosci. 16: 1234–1249. https://doi.org/10.1162/0898929 041920496.
  • Brennan, F. & Ireson, J. (1997). “Training Phonological Awareness: A Study to Evaluate the Effects of a Program of Metalinguistic Games in Kindergarten”, Reading and Writing: an Interdisciplinary Journal, 9: 241-263. doi: 10.1348/026151010X485197.
  • Bull, R. & Johnston, R. S. (1997). “Children’s arithmetical difficulties: Contributions from processing speed, item identification and short-term memory”. Journal Experimental Child Psychology, 65: 1–24.
  • Carnine, D., Silbert, J., Kameenui, E. J. & Tarver, S. G. (2004). Direct reading instruction. Merrill Prentice Hall, New Jersey.
  • De Smedt, B., Holloway, I.D., Ansari, D.) 2010(. “Effects of problem size and arithmetic operation on brain activation during calculation in children with varying levels of arithmetical fluency”. Neuroimaging 57: 771–781. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage. 2010.12.037
  • Dehaene, S., Piazza, M., Pinel, P., Cohen, L. (2003). “Three parietal circuits for nnumber processing”. Neuropsychol. 20: 487–506. https://doi.org/10.1080/02643290 244000239.
  • Espinas, Daniel R. & Fuchs, Lynn S. (2022). “The Effects of language instruction on math development”. Child Development Perspectives 6: 69–75. doi: 10.1111/cdep.12444
  • Evans, T.M., Flowers, D.L., Napoliello, E.M., Olulade, O.A., Eden, G.F. (2014). “The functional anatomy of single-digit arithmetic in children with developmental dyslexia”. Neuroimage 101: 644–652. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2014.07.028.
  • Gaswami, U. & Bryant, P. (1990). “Phonological skills and the use of orthographic literacy development in children with expressive phonological impairments”. Journal of speech and Hearing Research, 38: 446-462.
  • Geary, D. C. (1993). “Mathematical disabilities: reflections on cognitive, neuropsychological, and genetic components”. Psychological Bulletin, 114(2): 345–362. https://doi.org/10.1016/j.lindif. 2009.10.008
  • Harley, T. A. (2013). The psychology of language: From data to theory. New York: Psychology press.
  • Hawes, Z; Moss, J; Caswell, B; & Poliszcuzak, D. (2015). “Effects of mental Rotation training on children’s spatial and mathematics performance: a randomized controlled study”. Trends in Neuroscie nce and Education. 2(7): 460-468.
  • Hecht, S. A., Torgesen, J. K., Wagner, R. K., & Rashotte, C. A. (2001). “The relations between phonological processing abilities and emerging individual differences in mathematical computation skills: A longitudinal study from second to fifth grades”. Journal of Experimental Child Psychology, 79: 192–227. doi: 10.1006/jecp.2000.2586
  • Hismanoglu, M. (2012). “An investigation of phonological awareness of prospective EFL teachers”, procedia - social and behavioral sciences, 31: 639-645.
  • Jo¨bstl, Viktoria, Steiner, Anna F., Deimann, Pia, Kastner-Koller, Ursula & Landerl, Karin (2023). “A-B-3—associations and dissociations of reading and arithmetic: is domain-specific prediction outdated?”. Plos One, 18(5): e0285437.
  • Jordan, Julie A; Wylie, Judith & Mulhern, Gerry (2015). “Mathematics and reading difficulty subtypes: minor phonological influences on mathematics for 5–7-years-old”. Linguistic Influences on Mathematical Abilitie, 6. doi: 10.3389/fpsyg.2015.00221
  • Koponen, T., Aunola, K., Ahonen, T., & Nurmi, J.-E. (2007). “Cognitive predictors of single-digit and procedural calculation skills and their covariation with reading skill”. Journal of Experimental Child Psychology, 97: 220–241.
  • Kuzmina, Yulia, Ivanova, Alina & Kaiky, Diana (2019). “The effect of phonological processing on mathematics performance in elementary school varies for boys and girls: fixed effects longitudinal analysis”. British Educational Research Journal 45: 3, 640–661. doi:10.1002/berj.3518.
  • Leather, C. V., & Henry, L. A. (1994). “Working memory span and phonological awareness tasks as predictors of early reading ability”. Journal of Experimental Child Psychology, 58: 88–1.
  • Passolunghi, M. C., Vercelloni, B., & Schadee, H. (2007). The precursors.
  • Pellicioni, Macarena Suarez, Fuchs, Lynn & Booth, James R. (2019). “Temporo-frontal activation during phonological processing predicts gains in arithmetic facts in young children”. Developmental Cognitive Neuroscience 40, 100735. Available at: elsevier.com/locate/dcn
  • Pereira, Drielle Barbosa, Martins, Pedro S. R., Guimarães, Amanda P. L., Silva, Emanuelle de O., Batista, Luana T., Haase, Vitor G. & Lopes-Silva, Júlia B. (2020). “How good is the phoneme elision test in assessing reading, spelling and arithmetic-related abilities?”. Archives of Clinical Neuropsychology 35: 413–428. doi: 10.1093/ arclin/acz085.
  • Pollacka, Courtney & Ashby, Nicole C. (2018). “Where arithmetic and phonology meet: The meta-analytic convergence of arithmetic and phonological processing in the brain”. Developmental Cognitive Neuroscience, 30: 251–264. Available at: www.elsevier.com/locate/dcn. https://doi.org/10.1016/j.dcn.2017.05.003
  • Prado, J., Mutreja, R., Zhang, H. C., Mehta, R., Desroches, A. S., Minas, J. E., et al. (2011). “Distinct representations of subtraction and multiplication in the neural systems for numerosity and language”. Human Brain Mapping, 32(11): 1932–1947. https://doi.org/10.1002/hbm.21159.
  • Rotzer, S., Loenneker, T., Kucian, K., Martin, E., Klaver, P. & VonAster, M., (2009). “Dysfunctional neuralnetwork of spatial working memory contributes to developmental dyscalculia”. Neuropsychological 47: 2859–2865. http://dx.doi.org/10.1016/j. neuropsychologia.2009.06.009
  • Schuele, C. M. & Boudreau, D. (2008). “Phonological awareness intervention: beyond the basics”. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 39(1): 3-20.
  • Simmons, F. R., & Singleton, C. (2008). “Do weak phonological representations impact on arithmetic development? A review of research into arithmetic and dyslexia”. Dyslexia, 14: 77–94. doi: 10.1002/dys.341.
  • Simmons, F. R., Singleton, C., & Horne, J. K. (2008). “Phonological awareness and visual spatial sketchpad functioning predict early arithmetic attainment: evidence from a longitudinal study”. European Journal of Cognitive Psychology, 20: 711–722. doi: 10. 1080/09541440701614922.
  • Simon, O., Mangin, J.-F., Cohen, L., Le Bihan, D., Dehaene, S. (2002). “Topographical layout of hand, eye, calculation, and language-related areas in the human parietal lobe”. Neuron, 33: 475–487. https://doi.org/10.1016/ S0896-6273(02)00575-5.
  • Van Riper, C. & R.L. Erickson (1995). Speech correction: an iIntroduction to speech pathology and audiology. Boston: Allyn & Baccon.
  • Vloedgraven, Judith & Verhoeven, Ludo (2009). “The nature of phonological awareness throughout the elementary grades: an item response theory perspective”. Learning and Individual Differences 19: 161–169. Available at: www.elsevier.com/locate/lindif. doi:10.1016/j.lindif.2008.09.005.
  • Vukovic, Rose K. & Lesaux, Nonie K. (2013). “The relationship between linguistic skills and arithmetic knowledge”. Learning and Individual Differences, 23: 87–91. Available at: elsevier.com/locate/lindif. http://dx.doi.org/10.1016/j.lindif.2012.10.007.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار